Rusya ve Türkiye ortak yatırım bankası kuracak
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, yakın bir zaman içinde Moskova’ya ziyaret gerçekleştirecek. Diplomatik kaynaklardan öğrenildiğine göre yapılacak görüşmelerde uluslarası durum ve iki taraflı ilişkilerin değerlendirilmesi yanı sıra bir konuya daha değinilecek: Ortak bir Rus-Türk yatırım bankası kurulması. Bu konu daha önce Rusya hükümet başkanı Vladimir Putin ve Türk hükümeti başkanı Tayyip Erdoğan arasındaki telefon görüşmesinde gündeme gelmişti.
Böyle bir bankanın kurulmasına neden gerek duyuldu? Mesele, Rusya ve Türkiye’nin bir Dünya rezerv dövizi olarak Dolar’ın statüsüne bağlı risklerden ekonomilerini korumaları gerekmesinde. Ortrak bir yatırım bankasının ortaya çıkması sadece Rusya ve Türkiye’nin şu ya da bu projede mali ihtiyaçlarını karşılamakla kalmayacak, aktif bir şekilde üçüncü ülkelerde de faaliyet yürütülmesini sağlayacaktır. Banka bu sırada iki taraf arasındaki ticarette ulusal para birimlerinin kullanımına geçebilir bu şekilde ekonomik ilişkilere yeni bir ivme verilmiş olur. Bu birinci husus.
İkincisi, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler 2011’de kriz öncesi hacimlere ulaştı. 2009’da ticarete konu mal hacmi 19,6 milyar Dolar iken, 2010’da 25,3 milyar Dolar, ocak-eylül 2011 döneminde ise 22 milyar Dolar olarak gerçekleşti. Eğer Rusya ve Türkiye liderlerinin 2015’e kadar ticaret hacminin 100-150 milyar Dolar’a çıkması niyetlerini içeren sözlerini hatırlayacak olur isek bu sonuca ulaşmak için yeni imkanlar aranması konusu ortaya çıkıyor.
Şu anda Rusya’da çalışan Rus-Türk bankası sayısı sadece dört. İki ülke arasındaki en büyük yatırım projesi ise Rus Alfa Group ile Çukurova Holding arasında Turkcell mobil telefon operatörüne ait hisse pakertinin alımı ile ilgili kontrattır. Diğer bankalar sektörel eğilim sergiliyorlar: enerji üreticilerine, tarıma, turizme vs hizmet veriyorlar. Rusya ve Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler Dünya ekonomisinin bir parçası, devletler arasındaki ekonomik ilişkilerdeki başarılar özel sektörün başarıları ile sıkı bir şekilde ilişkili ise bankacılık sektöründeki bugünki işbirliği seviyesi mevcut ihtiyaçlara cevap verememektedir. Sadece bir kaç veri vermemiz yeterli olacak: 2011 sonuna doğru Türklerin Rusya’daki yatırımları yaklaşık 7 milyar Dolar, Rusların Türkiye’deki yatırımları ise 4 milyar olarak gerçekleşti. Bu çok düşük bir orandır, burada iki ülke arasındaki muazzam potansiyeli görmek mümkün değildir.
Bu konunun geçtiğimiz günlerde Rus-Türk Maliye ve Bankacılık işbirliği Çalışma Grubu’nda gündeme gelmesi bir rastlantı değildir. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Bankalar ve Mali Kurumlar Dairesi Genel Müdür Yardımcısı Faruk Kavak’ın yaptığı açıklamada belirtildiği üzere taraflar ortak bir yatırım bankası kurulması yolunda bir adım attılar: Rus Ruble’si ve Türk Lira’sı cinsinden kontratlar yapacak olan Rus ve Türk ihracatçılarına ekonomik ve mali ayrıcalıklar sağlanması için yeni mekanizmalar oluşturulmasına başlandı. Şimdi söz politikacılarda.