Süper zenginler 21 trilyon dolar kaçırdı; Türkiye’den 158, Rusya’dan 800 milyar dolar çıktı
Offshore hesaplar uzmanı, ekonomist James Henry hazırladığı raporunda beşi Amerikalı olmak üzere en büyük 10 Amerikan bankasının katkıları ile süper zenginlerin yaklaşık 21 trilyon doları vergisiz offshore hesaplarında tuttuğunu açıkladı.
2002’de 10 trilyon dolar olan rakam, 2007’de 23 trilyon dolara kadar çıkarken, 2008 krizi sonrası 2009’da 19 trilyon dolara geriledi.
Farklı analizlere göre bu rakam 32 trilyona kadar çıkabiliyor. Sadece Sovyetler Birliği dağılmasından bu yana Rusya’dan kaçan para 800 milyar doların üzerinde. Türkiye’den offshore hesaplarına çıkan miktar ise 158 milyar dolar.
Russia Today’e açıklamada bulunan Henry, “Bankalar zenginlere paralarını yurt dışında güvenli adalarda vergi vermeden tutmaları için yardım ediyor. Burada gerçek bir sorun var. Bizim korsan bankacılık sektörünün üstesinden gelmemiz gerekiyor” çağrısı yaptı.
Azınlık bir grup olarak tanımladığı offshore hesap sahiplerinin demokratik sistemlerde vergi yasalarına kolaylıkla etki edebildiklerini ifade eden Henry, bunun siyasi ve ekonomik yaşam için gerçek bir meydan okuma olduğunu söyledi.
Offshore hesapları ile ilgili gizlilik kalkanının şeffaflaştırılması için 2009 G20 zirvesinde bir kısım çalışmaların yapıldığına dikkat çeken uzman, sonrasında önemli bir adım atılamadığına dikkat çekti.
Rapora göre 1970’lerden bu yana kaçırılan para miktarı ulusal borçların ödenmesine yetecek miktar. Süper zenginler paralarını daha çok İsviçre ve Birleşik Krallığa bağlı Cayman Adaları’nda açılan offshore hesaplarında tutuyor.
Henry’nin raporuna göre trilyonlarca doların yarısına sahip olan süper zenginlerin sayısı 92 bin, dünya nüfusunun sadece 80 binde birini oluşturuyor. Henry, 2010’da sadece ilk 10 banka ile irtibatlı offshore hesaplarındaki rakamın bir önceki yıla göre iki kat artarak 6 trilyon dolara çıktığı uyarısı yaptı.
Çin’den son 40 yılda kaçan miktar 1,1 trilyon dolar. Suudi Arabistan’dan offshore hesaplarına akan miktar 300 milyar dolar. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Rusya ekonomisinden kaçan para ise 800 milyar doları buldu. 1970’lerin ortalarından itibaren Nijerya ekonomisinden süper zenginlerin çıkardığı miktar da 307 milyar doları aştı. Kuveytli zenginlerin offshore hesaplarında tuttuğu miktar 496 milyar dolar. Eski Sovyet ülkelerinden Rusya’nın dışında offshore hesaplarında en çok para 138 milyar dolarla Kazak zenginlere ait.
PATRONLAR VERGİYİ BÖYLE KAÇIRIYOR
Patronların 'zula' olarak yurtdışında çıkardığı paralar Maliye'ye zarar olarak yazılıyor. Sistem şöyle işliyor:
* İşadamı, cebindeki 1 milyon doları şirketine sermaye olarak koymak yerine, yurtdışına yolluyor.
* Yurt dışına çıkan para Seyşeller, Hollanda Antilleri ve Virgin Adaları gibi vergi cennetlerine transfer ediliyor.
* Burada hukuk büroları aracılığıyla bir şirket kuruluyor. Kurulan şirket kağıt üzerinde ve işadamına ait değil. Daha sonra yurtdışına çıkan para, bankacılık sistemi aracılığıyla işadamının Türkiye'deki şirketine kredi olarak gönderiliyor.
* İşadamının Türkiye'deki şirketi aldığı dış borç karşılığında, yüksek faiz ödüyor. Faizi kazanan; işadamının vergi cennetindeki kendi şirketi oluyor.
* Türkiye'deki şirketi ise faiz gideri ile kur farkını, gider olarak gösterip vergiden düşüyor. Türkiye'deki firma patronunun dışarıdaki şirketine ödediği faiz gideri ölçüsünde düşük kâr gösterdiği için devlete ödeyeceği vergi de azalıyor. Şirket yüzde 20'lik Kurumlar Vergisi, patronu da yüzde 15 oranındaki Gelir Vergisi Stopajı'ndan kurtuluyor.