Rusya ve Kazakistan arasındaki işbirliği hızla genişliyor
HABERRUS - 2022’nin ilk günlerinde Kazakistan’da yaşanan protesto olaylarından sonra Kazakistan Devlet Başkanı ilk ziyaretini Rusya’ya yaptı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kremlin’de Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev ile bir araya geldi.
Kazak-Rus stratejik ortaklığını geliştirilmesini ele alındığı ziyaret sırasında liderler bölgesel ve küresel meseleleri ele aldı. Ocak ayında yaşanan olaylardan sonra Kazakistan'daki durumun düzeldiğini söyleyen Putin, ülke yönetiminin düzenin yeniden sağlanmasındaki rolüne vurgu yaptı.
“Kazakistan, abartısız olarak uluslararası çetelerin kurbanı oldu, bu kişiler ülke içindeki durumdan yararlanarak harekete geçti. Sizinle yeni yıldan önce görüşmüştük, olayların bu şekilde gelişeceğini gösteren herhangi bir şey yoktu. Fakat her şeye rağmen durum toparlandı” diyen Putin, düzenin yeniden sağlanmasında elbette ‘kendini davaya, ettiği yemine ve Kazakistan halkına adayan yönetimin başrolü oynadığını’ vurguladı.
Putin, Rusya’nın Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) çerçevesinde ‘Kazakistan'a destek olduğunu’ hatırlatarak, aynı zamanda ülkedeki kolluk kuvvetlerinin ve silahlı kuvvetlerin düzeni yeniden sağlamadaki rolüne dikkat çekti.
Tokayev ise Kazakistan'daki olayların arkasında ‘teröristlerin, çete mensuplarının anayasal düzeni baltalamayı ve darbe gerçekleştirmeyi amaçlayan, dikkatle hazırlanmış bir operasyonu olduğunu’ belirtti. Kazakistan lideri, “Şu anda soruşturma sürüyor, ilk sonuçlar ortaya çıkıyor. Maalesef çok sayıda kayıp var. Her olay ile ilgili soruşturma yürütülüyor, failler kamuoyuna açıklanacak, yargılanacak ve cezalandırılacak” vurgusunu yaptı.
Tokayev, barış gücü birliklerinin ‘tabiri caizse arka tarafın kollanması, stratejik tesislerin korunması ve tabii ki teröristlere yönelik psikolojik caydırıcılık açısından çok önemli bir rol oynadığını’ sözlerine ekledi.
11 şubat’ta Kazan’da Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov ile görüşecek olan Tokayev, buradaki temasları sırasında ise Tatristan’ın önde gelen sanayi kuruluşu temsilcileri ve işadamları ile görüşecek.
Rusya ve Kazakistan arasındaki işbirliği hızla genişliyor
Rusya'nın Kazakistan ile ekonomik işbirliğini geliştirmeye niyetli olduğunu teyit eden Putin, “Rusya'nın Kazakistan'ın en büyük ticari ve ekonomik ortağı olduğunu belirtmekten memnuniyet duyuyorum. Geçen yıl içinde ticari ciro yüzde 34'ün üzerinde artarak 26 milyar dolara ulaştı, hızımız güzel” vurgusunu yaptı.
Rusya ve Kazakistan’ın üzerinde çalışması gereken çok şey olduğuna işaret eden Putin, “Uzay, enerji, makine endüstri alanında büyük projelerimiz var. Rus yatırımlarının toplam hacmi 18 milyar doları aştı. Dolayısıyla, çalışmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Kazakistan’da Rusya’nın gıda alanında yatırımlarının yanı sıra, son yıllarda, Kustanai bölgesi endüstriyel üretimde de lider hale geldi. Bölge, Kazakistan’ın ana makine üretim merkezi haline geldi. 2021'den beri burada Lada otomobilleri üretiliyor. Kazakistan'da ilk binek otomobil üretim fabrikasında, otomobil üretiminin üç ana aşaması kaynak, boyama ve montajın tamamı yapılıyor.
Ayrıca Petersburg Traktör Fabrikası ile ortak bir proje 2019 yılından beri devam ediyor. Sovyet dizel motoru fabrikasının bulunduğu yerde şimdi Rus Kirovets traktörlerinin üretimi ve montajı gerçekleştiriliyor.
Rus otomobil fabrikası KAMAZ, yeni nesil üniteler ve montajda kullanılmak üzere modern bir dökümhane inşaatına devam ediyor.
Tesisin tamamlanmasıyla birlikte Kazakistan’ın bu bölgesi ileri teknolojilerin bulunduğu modern yeni bir tesise daha kavuşacak ve yeni işgücü istihdamına imkan sağlanmış olacak.
Öte yandan Kazakistan ile Rusya arasında köklü bir geçmişe sahip olan bilimsel ve eğitim bağları da son aylarda yeniden güçlendiriliyor.
2022’de 20. yılını kutlayan Moskova Devlet Üniversitesi'nin Kazakistan şubesi, 1 Eylül'de 15 katlı, 13 bin metrekarelik yeni bir binaya taşınıyor. Burada özellikle dünyada çok iyi olduğu fizik, kimya, İT, biyoloji gibi bölümlerde Kazak öğrencilere eğitim verilecek.
Ayrıca Cumhurbaşkanı Tokayev'in inisiyatifiyle, çok yakın bir gelecekte Kazakistan'da gelişmiş Rus teknik üniversitelerinin de yeni şubeler açacak, en yetenekli ve başarılı öğrenciler Rusya’daki Rus üniversitelerine eğitim ve araştırma için gönderilecek.