HABERRUS - Rusya ile Başta ABD ve İngiltere ve AB olmak üzere Batılı devletler arasındaki gerilim ekonomik savaşa döndü.

Ukrayna’da düzenlediği askeri operasyonu fırsata çeviren Batılı devletler Rus ekonomisini çökertmek için birlik olup ‘ölümcül’ dedikleri yaptırımları hızlı bir şekilde faaliyete geçirdi.

Çok önceden hazırlandıkları açıkça belli olan Batılı yaptırım paketleri ardı ardına açıklanırken Rusya, kısıtlı imkanlarıyla bu paketlere karşılık vermeye çalışıyor.

Son olarak Kremlin yönetimi 'ruble' hamlesini masaya sürdü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in duyurduğu bu hamle, Rusya’ya yaptırım uygulayan devletleri ‘düşman ülkeler’ olarak gruplandırıyor ve bu ülkelere satılan doğal gaz ve petrol ücretinin dolar ya da euro yerine ruble ile ödenmesi şartını getiriyor.

Rus lider, batılı devletlerin zaten Rusya’nın bazı varlıklarını ve para rezervlerine el koyduğunu buna karşılık ödemelerin artık ruble üzerinden yapılacağını söyledi.

Ancak Rus ve yabacı uzmanlar bu konuda farklı görüşlere sahip.

Şu anda Gazprom, tedarik edilen gaz için tüm yabancı ödemelerin %58 - euro, %39 - dolar, %3 - İngiliz sterlini olarak yabancı para biriminde alıyor.

Batı, Rusya'nın döviz rezervlerini bloke etmeye, yani Moskova'yı bu paraya fiilen erişimden mahrum etmeye başladığından, ödemeler artık ruble olarak kabul edilecek.

Yabancı tüketiciler için ödeme yapmak için anlaşılır ve şeffaf bir prosedür oluşturulması planlanıyor.

Ulusal Enerji Güvenliği Fonu genel müdürü Konstantin Simonov, Gazprom’un döviz gelirlerinin yüzde 80’ini iç piyasada sattığını, şimdi ise Avrupalı alıcıların kendilerinin Rusya borsasında dolar satacağı ve Gazprom’a ruble vereceğini söylüyor. Ekonomik açıdan radikal bir devrim olmadığı, yine her şeyin dolara endekslenecekğini ancak psikolojik açından ise ciddi bir devrim olarak algılandığını vurgulayarak, ‘kurallar değişecek, sözleşmeler yenilenecek’ ifadelerini kullanıyor.

Sırbistan, Bulgaristan ve Moldova, Gazprom ile olan sözleşmelerinin ruble olarak ödeme seçeneğini içerdiğini ve böyle bir ödeme olasılığının bulunduğunu doğruladı.

Ayrıca, Moldovagaz zaten Rus para biriminde işlemler gerçekleştirmişti. Diğer ülkelerle yapılan sözleşmelerde, ruble cinsinden ödemeler henüz şart koşulmamıştı. Almanya, Avusturya, İtalya, Polonya para birimini değiştirmeyeceğini söylüyor. Yani bu ülkeler ruble ile ödeme yapmayacak ancak Bulgaristan, Nisan ayındaki gaz arzının tehlikede olmadığına dair güvence verdi.

Bulgaristan Enerji Bakanlığı başkanı Alexander Nikolov "Gaz tedariği tehlikede değil. Ruble ile anlaşma yapabilecek bir finansal karşı taraf var. Bu senaryo zaten düşünüldü, böyle bir gelişmeye hazırız. Mevcut anlaşma kapsamındaki ödemeler herhangi bir riske tabi değildir." Dedi.

Almanya: Karar mevcut sözleşmelerin ihlali olur

Almanya ise bu kararın mevcut sözleşmelerin ihlali anlamına geldiğini söylüyor. Almanya, Rus enerji kaynaklarından hızla vazgeçemeyeceğini de belirtiyor. Ancak Almanya’nın Avrupalı ​​ortaklarıyla bu karara nasıl yanıt vereceğini görüşeceğini duyurdu.

Sahalin'den gaz alan Japonya, ödemelerin rubleye aktarılmasıyla durumu inceliyor. Maliye Bakanına göre, Tokyo henüz bunun nasıl olacağına dair bir anlayışa sahip değil.

Yasal olarak, Gazprom’un mevcut sözleşmeleri değiştirmesi gerekiyor. Ardından Rusya Bankası, hükümetle birlikte operasyonun gerçekleştirme prosedürünü belirleyecek. Yabancı şirket, Rus döviz piyasasında ruble satın alacak. Bir Rus bankasında döviz hesabı açacak, para birimini rubleye çevirecek ve sözleşmeye göre ödeme yapacak.

Enerji ve Finans Enstitüsü Enerji Direktörü Alexei Gromov, yeni uzlaşma mekanizmasının hızlı bir şekilde bir hafta içinde geliştirilmesi gerektiğine vurgu yapıyor. ‘Önümüzdeki günlerde, Batılı ülkelerin karara tepkisini göreceğiz. Bu kararın uygulamasıyla ilgili pek çok şey pratik uygulamalara bağlı.’ Diyen Gromov sözlerine şöyle devam ediyor;

"Her şeyden önce, bu Rus ulusal para biriminin döviz kuru için destek. İkincisi, kabul edildiği takdirde yabancı ortaklarımız tarafından Rus gazı için ödemelerin potansiyel olarak dondurulmasına karşı koruma, çünkü para birimindeki ödemelerimizi bloke etmek mümkün olacaktır. Ve üçüncüsü, Rus finansal sistemine destek, çünkü yabancı ortakların Rus bankalarından ve muhtemelen yaptırım kısıtlamaları altındaki bankalardan ruble satın almasına izin verecek ve muhtemelen zorunlu kılacak böyle bir mekanizma kurulacağı açık. ”diye açıkladı

Yabancı uzmanlar kararın uygulanmasına temkinli yaklaşıyor

Fransız düşünce kuruluşu Stratejik Araştırma Vakfı'nda (FRS) enerji uzmanı olan Nicolas Mazzucchi, bu kararın öncelikle doğal gaz anlaşmalarının iptaline neden olabileceğine dikkat çekiyor.

Euronews’teki habere göre bu konuda çarşamba günü açıklama yapan Alman Hükümeti de fiyatın belirlenmesi ve aracı bankaların seçiminde sorun yaşanacağını dile getirdi.

Putin'in ruble kararını şaşırtıcı bulmayan Mazzucchi, bu "karşı yaptırımların" Rusya'dan beklendiğini ifade ediyor. 2014 yılını hatırlatan araştırmacı, Rusya'nın hedef olduğu yaptırımların özellikle Avrupa'nın dönüştürülmüş tarım ürünlerinin ithalatı konusunda karşı yaptırımlar doğurduğunu söylüyor. Mazzucchi'ye göre Rusya, karşı yaptırımlarla Avrupa'nın "yumuşak karnına" vuruyor.

Kararın işe yaraması durumunda iki etkisinin olacağını belirten Enerji Uzmanı, "Rublenin yapay olarak değer kazanmasını sağlayacak. Çünkü rubleye talep artacak" öngörüsünde bulunuyor.

"İkinci etkisi ise o ya da bu şekilde dolardan çıkıldığında Amerikan yaptırımlarından da kurtulunmuş olunacak" diyen araştırmacı, "Dolardan çıkarak Rusya, Amerika Birleşik Devletleri'nin baskı kapasitesini sona erdirmeye çalışıyor" diyor:

Alman Ekonomi Enstitüsü'nün (IW) Başkanı Hubertus Bardt ise batının ödemeyi dolar veya euro olarak yapmaya devam ettiğinde ne olacağına dikkati çekerek, “O zaman gaz dağıtımları durdurulacak mı? Yoksa bu, merkez bankasını yaptırımlardan kurtarmak için yapılmış bir blöf mü?” sorusunu akıllara getirdi.

Bonn üniversitesi Öğretim Görevlisi Moritz Schularick da ruble ile satış konusunda ayrıntıların belli olmadığını belirterek, ancak prensipte petrol ithalatçıları, yaptırım uygulanmayan Rus bankalarından rubleyi dolar satarak almak zorunda kalacaklarını belirtti.

Bazı Batılı uzmanlar ise Putin'in son açıklamasından sonra Rusya'ya karşı bir enerji ambargosunun daha olası olduğuna dikkat çekiyor.