Avrupa Birliği “Silahlanma Çağı”na Giriyor
HABERRUS - Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin savunma kapasitesini güçlendirmek amacıyla hazırlanan “Avrupa’yı Yeniden Silahlandır” planını 27 üye ülkenin liderlerine sundu.
Plan, 6 Mart’ta Brüksel’de düzenlenecek olağanüstü AB zirvesinde ele alınacak. AB, Ukrayna’daki savaş ve Donald Trump’ın ABD’de yeniden iktidara gelmesi gibi gelişmeler nedeniyle askeri harcamalarını hızla artırmayı hedefliyor.
Von der Leyen, Brüksel’de yaptığı açıklamada, AB’nin “Silahlanma Çağı”na girdiğini belirterek, güvenli ve güçlü bir Avrupa için 800 milyar euroyu bulan bir fon oluşturulacağını duyurdu.
Bu çerçevede savunma harcamalarının ortalama %1,5 artırılarak 650 milyar euroya çıkarılması, 150 milyar euroluk yeni bir kredi mekanizması oluşturularak hava savunma sistemleri, topçu silahları, füzeler, mühimmat ve insansız hava araçları üretiminin teşvik edilmesi planlanıyor.
Ayrıca, AB’nin bölgesel kalkınma programına ayrılan fonlardan 78 milyar euronun savunma harcamalarına yönlendirilmesine izin verilecek.
Üye ülkeler, yeni borçlanma yöntemleriyle ortak askeri projeler geliştirebilecek. Avrupa Komisyonu, üye devletlere bütçe açığı ve kamu borcu sınırları konusunda daha fazla esneklik sağlamayı da değerlendiriyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, savunma harcamalarını artırmanın Avrupa’nın güvenliği için kritik önem taşıdığını vurgulayarak, “Rusya üst üste üç yıl boyunca GSYİH’sinin %10’unu savunmaya harcadı. Biz de %3 veya %3,5 seviyesine çıkmalıyız” dedi. Macron, 200 milyar euroluk bir savunma yatırımı için AB’nin ortak borçlanma yöntemlerine başvurması gerektiğini savundu.
Öte yandan, Avrupa’nın savunma alanında artan bağımsızlık çabalarına rağmen, ABD ile ilişkilerde gerginlikler yaşanıyor.
ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna’ya askeri yardımı kesme kararını Avrupa ülkelerine önceden bildirmemesi, AB içinde transatlantik ilişkilerin geleceğine dair endişeleri artırdı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer ise ülkesinin Ukrayna’ya kara birlikleri ve savaş uçakları göndermeye hazır olduğunu açıkladı, ancak bu tür bir operasyonun başarılı olması için ABD’nin desteğinin şart olduğunu vurguladı.
Avrupa’nın savunma politikalarındaki bu yeni yönelim, kıtanın güvenlik konusunda daha bağımsız hareket etme çabalarının bir yansıması olarak görülüyor.
Ancak ortak askeri yatırımlar konusunda AB üyesi ülkeler arasında uzlaşma sağlanıp sağlanamayacağı, planın hayata geçirilmesi açısından belirleyici olacak.