Oğlunu Çeçenistan savaşında kaybeden Rus anne, Rusya’dan 1 milyon euro tazminat istiyor
Rusya’nın 2000 yılında Çeçenistan’a gerçekleştirdiği operasyonda oğlunu kaybeden Rus anne, Rusya aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu. AİHM’in vereceği karar, Çeçenistan operasyonlarında hayatını kaybeden Rus askerlerin anneleri için örnek teşkil edecek.
Rus basınında yer alan habere göre, Dina Çugunova isimli bayan Strasbourg’da bulunan AİHM’de Rusya aleyhine 1 milyon euroluk maddi ve manevi tazminat davası açtı. Daha önce St. Petersburg mehkemesine başvuran bayanın dilekçesi, zaman aşımı nedeni ile reddedilmişti. Anne Çugunova, Rusya’nın Çeçenistan müdahalesinde oğlunun hayatını kaybetmesinin Avrupa İnsan Hakları Konvansiyonuna aykırı olduğunu iddia ediyor.
Rus anne AİHM’e başvurusunda İnsan Hakları Konvansiyonu’nun ikinci maddesinde yer alan, “Herkesin yaşama hakkı kanunla korunur. .. hiç kimse, kasten öldürülemez.” hükümünü gerekçe gösterdi. Rus basınına açıklamada bulunan anne Çugunova, “Elimde 16 adet ayrı dosya var. Çocuklarını orduya gönderen aileler adına dehşet içindeyim. Onlar adına endişe ediyorum. Elbette gençler vatanını savunmalı. Ancak, onların evlerine geri dönmesi de gerekiyor.” dedi.
1999 yılının sonunda orduya alınan oğul Vadim Çugunova, 8 Mart 2000’de Çeçenistan operasyonunda hayatını kaybetti. Anne açıklamasında, “Oğlum okulunu bitirdiği günden bir gün sonra orduya alındı. Altı ay sonra da onu kaybettik. Neden benim oğlumu kurtların ortasına attılar?” sorusunu yöneltti. Çugunova’nın görev yaptığı paraşüt birliğinin operasyon sırasında Çeçen militanlarının bulunduğu bölgeye indirme yaptığı, ve operasyonda Rus askerlerinin büyük çoğunluğunun hayatını kaybettiği belirtiliyor.
Anne Çugunova Rusya hükümetinden herhangi bir maddi destek alamadı. Terörle mücadelede hayatını kaybedenlere yönelik devletin ödediği 600 bin ruble (22 bin dolar) yardım ise geçmişi kapsamıyor. Rus ordusu dayanışma derneği başkanı Pavel Popovski gazeteye yaptığı açıklamada, Bayan Çugunova’nın AİHM’e gitmekte acele ettiğini, kendilerine başvurmaları durumunda tüm sorunlarını çözme konusunda gerekli desteği verebileceklerini söyledi.
Gazete, Çeçenistan operasyonları sırasında çocuklarını kaybeden Rus annelerin benzer davalar açmak için hazırlık yaptığını kaydediyor. Strasbourg’da Rusya aleyhine açılan davaların büyük çoğunluğunu Rusya kaybediyor. Sadece 2008’de mahkeme Rusya aleyhine 245 karar aldı. Son on yılda mehkemeye yapılan şikayetlerin yüzde 20’sinde Rusya taraf.