Rusya tarihinde ikili tandem hiçbir zaman başarılı olamadı, Putin-Medvedev hariç

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev ve Başbakan Vladimir Putin’in ikili yapı ile ülkeyi yönetmesini masaya yatıran Argumentı i Faktı gazetesi, ülke tarihinin ikili tandemların başarısızlıkları ile dolu olduğunu yazdı. Gazete tarihteki kötü örneklere rağmen Medvedev-Putin tandeminin iyi çalıştığına dikkat çekti.

Öncelikle Çarlık Rusyası döneminden örnek veren gazete, “Medvedev ve Putin tandemi ikinci yılına girdi. Peki bu tür benzer örnekler ülkemizin tarihinde hiç oldu mu? Evet Rusya tarihinde de devlet yönetiminde tandem örneği yaşanmıştır. Ama onların çoğu başarılı olamadı. “İkili yönetim” çoğu zaman liderlerden birinin iktidarı kendi eline geçiremediği için rekabet ortamını doğurdu. Buradaki ihtilaflar ise istikrarsızlığa ve hatta kanlı çatışmaya yol açmıştı. Örnek olarak Çar Korkunç İvan-Simeon Bekbulatoviç ve Çar Mihail Romanov-Kilise Patriği Filaret yönetimini verebiliriz.” dedi.

Politbüro tandemi de başarılı olamadı

Gazete eski Sovyet döneminde de 1960-70’lı yıllarda Brejnev-Kosıgin tandemi olayının yaşandığını anlattı. Haberde, “Sovyet Komünist Partisi Genel Sekreteri (devlet Başkanı) Leonid Brejnev ve Başbakan Aleksey Kosıgin arasında bir tandem yönetim söz konusu idi. Onlar dost değildi, ama bir önceki lider Nikita Kruşçev’in tahtan indirilmesinden sonra müttefik olmak zorunda kaldı. Çünkü herkesin gözü Kruşçev’in boşalan tahtında idi ve parti yönetimi tek lider konusunda da sıkıntı çekiyordu. O sıralarda parti teşkilatlarına gizli mektup da gönderildi. Yazıda, devletin iki kişinin yöneteceği belirtildi: Brejnev’in ideoloji ve iç politika, Kosıgin’in ise sanayi ve dış politikadan sorumlu olacak. O dönem Politbüro üyelerinin portre fotoğrafları arasında en fazlası Brejnev ve Kosıgin’e ait idi. Başbakanlığın kararları Politbüro’da onaya ve mutabakata gerek kalmıyordu. Fakat ne zaman ki Brejnev konumunu güçlendirdi, o Kosıgin’i dış politika ve daha sonra da diğer konulardan uzaklaştırdı. 1975 yılında tak iktidar Brejnev’in eline geçti.” denildi.

Yeltsin de tandemden hoşlanmadı

SSCB’nin yıkılmasının ardından yeni Rusya devletinde de tandem girişimlerinin yapıldığı, ama dönemin Başkanı Boris Yeltsin’in buna yeşil ışık yakmadığı belirtildi. Haberde, “Yeltsin, 1990’lı yılların başlarında Parlamento Başkanı Ruslan Hasbulatov, daha sonra Başkan Yardımcısı Aleksandr Rutskoy’la tandem yönetimi denemeye çalıştı. Ama sonrasını herkes iyi biliyor: Ekim 1993 yılında Parlamento binası tanklarla bombalanıyor. 1998 yılında da Yevgeni Primakov Başbakanlık makamına oturmayı kabul etti, ama bunun karşılığında Yeltsin’e sert şartlar koydu: Kadro politikası ve Başbakanlığın günlük çalışmasına müdahele edilmeyecek. 1998 Ağustos krizi sonrası Yeltsin bu şartlara boyun eğmek zorunda kaldı. Bu “anlaşma” ise tam sekiz ay sürdü. Primakov’un görevine son verildi.” diye iddiada bulundu.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan