Rusya Federasyonu Türkiye Büyükelçisi: "2009'da Moskova ve Ankara ikili ortaklığı güçlendirdi"

Sona ermek üzere olan 2009 yılı iki Avrasya ülkesi olan Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkilerde ne ile hatırda kalacak?

2009 yılı sona eriyor. Bu hem Rusya,hem de Türkiye için kolay yıl olmadı.Küresel finansal ve ekonomik kriz iki ülke arasındaki işbirliğinin ayrı ayrı yönlerinde planların uygulanmasında düzeltmeler yaptı.Fakat tüm zorluklara rağmen Rus-Türk ilişkilerinde bazı önemli gelişmeler yer aldı.Bu gelişmeler Moskova ve Ankara'nın ileride de ikili ilişkilerini çok boyutlu güçlendirilmiş ortaklık formatında geliştirmek ararlılığında olduklarını gösterdi.

Öncelikle istikrarlı olarak gelişmekte olan üst düzeyli Rus-Türk politik diyalogu bunu gösteriyor.Rusya'nın Türkiye Büyükelçisi Vladimir İvanovskiy "Rusya'nın Sesi" radyosunun muhabirine verdiği demeçte bu diyalogun sağlam ve son derecede güvenilir olduğunu belirterek şunları söyledi: "Gerçekten sona ermek üzere olan 2009 yılında Rus-Türk ilişkilerinde yer alan bazı önemli olasılara tanık olduk.Bu olaylar, iki ülkenin, bugün bazı yönlerde stratejik işbirliği statüsünü kazanan yararlı ikili ilişkileri ileride de güçlendirmek niyetinde olduğunu gösterdi. Bu yılın Şubat ayında Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Rusya'ya devlet ziyaretinde bulundu. Abdullah Gül, tarihte ilk kez Rusya federasyonuna dahil Tataristan cumhuriyetini ziyaret eden ilk Türkiye Cumhurbaşkanı oldu. Abdullah Gül'ün Rusya ziyareti sırasında iki ülke arasındaki ilişkilerin yeni bir aşamaya doğru ilerlemesi, dostluk ve çok boyutlu ortaklığın derinleştirilmesine ilişkin Ortak Deklarasyon imzalandı. Haziran ayında Moskova,Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanını kabul etti.Bu ziyaret çerçevesinde iki ülkenin parlamentoları arasındaki ilişkilerin ve AGİT Parlamanter Asamblesi, Avrupa Konseyi Parlamanter Asamblesi ve KEİ Parlamanter Asamblesi gibi çok taraflı uluslararası forumlar çerçevesindeki işbirliğinin derinleştirilmesi üstüne önemli anlaşmalara varıldı.Sırası gelmişken kaydetmek gerek ki Rusya milletvekilleri ile dostluk grubu,Türkiye parlamentosunda en kalabalık gruptur.Bu grubun. 39 üyesi vardır. Temmuz ayında Rus Ortadoks Kilisesi Patriği Kiril Türkiye'yi ziyaret etti.Rusya Batriği Kiril'in,bu göreve seçildikten sonra ilk yurtdışı gezisini asıl Türkiye'ye yapması,ülkelerimizin dinsel, siyasi ve toplumsal çevrelerinde ve medya organlarında önemli bir olay olarak değerlendiriliyor.Patrik Kiril Hıristiyan-Müslüman diyalogunun geliştirilmesini diledi.Türkiye yönetimi ile "Medeniyetler ittifakı" girişimi çerçevesinde daha etkili işbirliğin yapılması üstüne mutabakata varıldı."

Rusya başbakanı Vladimir Putin'in bu yılın Ağustos ayında Ankara'ya yaptığı ziyaret tarihsel olarak nitelendirildi.Bu ziyaret sırasında yapılan görüşmeler sonucunda enerji sektörü, tarım, gümrük, standardizasyon, uzaydan barışçı amaçlarla yararlanma, kültür, eğitim ve diğer alanlarda işbirliği yapılmasına ilişkin 20 belge imzalandı.

Rusya'nın Türkiye Büyükelçisi Viadimir İvanovski,Moskova ve Ankara'nın elde ettikleri başarılarla yetinmeyip 2010 yılında gerçekleştirilecek yüksek ve üst düzeyli yeni görüşmelere aktif hazırlıkları sürdürdüklerine özel olarak işaret etti.

Ankara da böyle faaliyetlerin her iki tarafça sürdürüleceğinden emindir. Türk eksperlerinin kanısınca bu yılın Ağustos ayında imzalan protokol ve anlaşmalarda uygulanması öngörülen projelerin ortak bedelinin yaklaşık 40 milyar dolar olacağı tahmin edilebilir .Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Moskova'ya yaptığı tarihsel ziyaretin bittiminden sonra verdiği demeçte Rusya ile işbirliğinin geliştirilip daha da güçlendirilmesi önemine işaret ederek şunları söyledi:

"Çok boyutlu güçlendirilmiş ortaklığın derinleştirilmesi 2009-da sürdürüldü.Bu süreç iki ülkenin çıkarlarına uygun geldiği gibi geniş Avrasya mekanında ve tüm olarak dünyada barış,güvenlik, istikrar ve gelişmeyi sağlamaya önemli bir katkı yapıyor.Moskova ile Ankara arasında Karadeniz bölgesinde,Orta Doğu çözüm sürecinde ve Güney Kafkasya'nın problemlerini çözmede sürdürülen eylembirliği böyle işbirliğinin örneği olarak nitelendirilebilir. Güvene dayalı ilerlemiş üst düzeyli Rus-Türk politik diyalogu bu yıl iki ülke arasında ticari-ekonomik alanda,öncelikle enerji sektöründe,kültür alanında,ve askeri daireler ve özel servisler kanalıyla gerçekleştirilen işbirliği ile takviye edildi.Küresel ekonomik ve finansal kriz sonucunda iki ülke arasındaki mal mübadelesinin azalmasına rağmen Rusya,Türkiye için bir numaralı ticari partnör olarak kalıyor. İki ülke arasında imzalanan Memoranduma uygun olarak Ankara,Karadenizin Türkiye'ye ait ekonomik bölgesinde "Güney akım" doğalgaz projesinin uygulanması yararına jeoloji araştırma çalışmalarının gerçekleştirilmesine izin verdi.Rusya da "Samsun-Ceyhan" petrol boru hattının döşenmesine ve işletilmesine katılacak. Anadolu haber Ajansı,çok yönlü Rus-Türk ilişkilerinin bu yıl gelişmesinin sonuçlarına değinerek şu kanıyı belirtti:Her iki tarafa yararlı olan bu ilişkiler daha da güçlendi.Moskova ve Ankara ikili ilişkilerde oluşan her çeşit problemleri operatif olarak çözmeği öğrendi.Bu, iki ülke arasındaki güvenin düzeyinin yüksek olduğunu gösteriyor.Bu da 2010 yılında iki ülke arasında başarılı işbirliği gerçekleştirilmesi için iyi bir güvencedir."

Anatoliy Koritski, ruvr.ru