Ankara, Moskova ile Ermenistan diplomasisini yoğunlaştırıyor
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 12-13 Ocak tarihlerinde Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in davetlisi olarak Moskova’ya resmi bir ziyaret gerçekleştiriyor.
Çok sayıda bakanla birlikte Moskova’ya çıkarma yapacak Erdoğan’ın gündemi yoğun. Şubat 2009’da Rusya ile imzalanan ‘Ortak Deklarasyon’ gereği iki ülke başbakanlarının da katılacağı ortak bakanlar kurulu ilk kez toplanacak.
Ekonomik kriz sonrası daralan toplam ticaret hacminin iyileştirilmesi için alınacak önlemler, Samsun-Ceyhan petrol boru hattı projesine Rus şirketlerinin ortak olma talebi, Güney Akım doğalgaz boru hattında işbirliği, Mavi Akım-2, Ceyhan’a kurulacak sıvılaştırılmış doğalgaz santrali projesi, Tuz gölü doğalgaz depolarının inşası, Irak’ta enerji işbirliğinin geliştirilmesi ve bir dizi ortak yatırım çalışmaları ortak bakanlar kurulu toplantısının gündeminde yer alacak.
Ankara’nın son dönemde geliştirdiği çok boyutlu dış politika anlayışı ve komşularla sıfır problemli yaklaşım Türkiye-Rusya ilişkilerinde güçlendirilmiş ortaklık anlayışının yolunu açtı. Özellikle Rusya-Gürcistan savaşında Türkiye’nin Kafkaslarda barış ve istikrardan yana takındığı tutum Moskova’daki Türkiye algısında önemli değişimlere neden oldu. Kendi dış politika anlayışını geliştirerek bölgesinde barış ve istikrara katkı sağlayan Ankara ile Moskova arasında dış politika yaklaşımlarının büyük çoğunluğu örtüşüyor. İran nükleer sorununun diplomatik yolla çözülmesi, Ortadoğu’da barışın sağlanması, Suriye-Lübnan sorunu, Afganistan, Irak’ta güven ortamının tesisi gibi uluslar arası konularda Rusya ve Türkiye yakın politikalara sahip.
Lavrov Erivan’da devrede
Yukarı Karabağ sorununun diplomatik yollarla çözülmesi için etkin çalışmalarını sürdüren Moskova, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi sürecinde de devrede. 10 Ekim’de Zürih’de Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesini öngören protokolün imzalanmasında yaşanan krizin atlatılmasında etkili olan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Erdoğan’ın Moskova’ya geldiği gün Erivan’da olacak. 12 Ocak’ta Ermenistan Anayasa Mahkemesi protokolün anayasal uygunluğunu görüşecek. Erivan temaslarının ardından Lavrov aynı gün Moskova’ya dönerek, Türk heyeti ile 13 Ocak’ta gerçekleşecek toplantılara katılacak. Rusya Dışişleri Bakanı’nın Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın yanı sıra üst düzey Ermeni yetkililerle görüşmesi bekleniyor. Uzmanlar 2010 yılında Erivan’ın Yukarı Karabağ’ın dışında işgal ettiği yedi bölgeden beşini Azerbaycan’a devredeceği öngörüsünde bulunuyor.
Ermenistan’la ilişkilerin normalleşmesini Yukarı Karabağ sorununda ilerlemeye bağlayan Ankara, Moskova’nın aracı olmasından memnun. Erivan’a futbol karşılaşmasını izlemeye giderek ilişkilerin normalleşmesi sürecini başlatan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül önceki gün yaptığı açıklamada Rusya ile Ermenistan konusunda sessiz ve yeterince aktif bir politikanın sürdürüldüğünü ifade etti. Erdoğan’ın Moskova ziyaretinde önemli gündem maddelerinden biri de Kafkaslar’da dondurulmuş sorunlarda ilerleme sağlanması. Gürcistan’dan ilk uçak seferlerinin dün Moskova’ya ulaşmış olması Tiflis-Moskova hattında da sıcak gelişmelerin yaşanacağının işareti olarak görülüyor. Bu durumda Ankara’nın önerdiği Kafkas İşbirliği ve İstikrar Platformu da bölgede barışın sağlanmasının kurumsal çatısı olacak.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan