Ermenistan ilişkilerin normalleşmesi için Türkiye'den siyasi irade bekliyor

Zürih'de 10 Ekim 2009'da imzalanan Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi ve sınırın açılmasını öngören protokolleri askıya alan Ermenistan, Ankara-Erivan hattında kopan ilişkilerden rahatsız. Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan diasporada yaşayan Ermeni gençlerle Erivan'da bir araya geldi ve Türkiye-Azerbaycan'la ilişkilerin gelişmesi için önemli çağrılarda bulundu.

Ermeniler'in eve dönüşlerini teşvik eden Miasin grubundan gençlerle bir araya gelen Sarkisyan'a ilginç sorular yöneltildi. Ermenistan Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına göre bir Ermeni genç, Sarkisyan'a "Türkiye'nin bir numaralı lideri Ermenistan'ın siyasi irade göstermesi ve iyi niyetli olması halinde bölgede sağlanacak barışın herkesin yararına olacağını söylüyor. Türkiye'nin uzattığı barış elinin karşılıksız kalması durumunda bundan en çok Ermenistan'ın etkileneceği belirtiliyor. Bu konudaki yorumlarınız nelerdir?" sorusunu yöneltti.

"Türkiye'de resmi yetkililer her zaman bu şekilde hareket ediyor." değerlendirmesinde bulunan Sarkisyan, çoğu zaman açıklamalarla gerçeklerin örtüşmediği eleştirisi getirdi. Sarkisyan'a göre tüm dünya Türkiye'den protokollerin onaylanmasını beklerken, Ankara'nın bu talepleri duymazdan geldiğini iddia etti. Yapılan açıklamalardaki iyi niyet duygularını paylaştıklarını ifade eden Ermenistan Cumhurbaşkanı, "Biz hiç bir zaman bize dostça uzatılan bir eli reddetmedik. Gerçekte bu şekilde uzatılan bir el olmadı. Biz bu konuda kendi irademizi ortaya koyduk. Şimdi de Türkiye'nin siyasi iradesini ortaya koymasını bekliyoruz." dedi.

Türkiye'nin imzalanan protokolleri Yukarı Karabağ'la ilişkili hale getirmesi Erivan'ın tepkisine neden olmuştu. Önce protokolleri anayasada şerh koyarak bozan Ermeni yönetimi, daha sonra da parlamentoya göndermeyerek askıya aldı. Türkiye Kafkaslarda kalıcı barışın sağlanabilmesi için Yukarı Karabağ'da ilerleme sağlanmasını bekliyor.

"Azerbaycan'ın cevabını bekliyoruz"

Sarkisyan Ermeni gençlerin Yukarı  Karabağ'la ilgili sorularını da yanıtladı. Rusya, Fransa ve ABD'nin eş başkanlıklarını yaptığı Minsk Grubu'nun bölgede sorunun çözümü ile ilgili 2007'de Madrid prensipleri olarak bilinen dökümanın imzalanmasını sağladığını hatırlatan Ermenistan Cumhurbaşkanı, "Taraflar buna evet dedi. Ve üç yıldır bu çerçevede görüşmeler sürüyor. St. Petersburg'da 18 Haziran'dan gerçekleşen üçlü zirvede taraflar son önerilerini iletti... Biz buna evet diyoruz. Şimdi Azerbaycan'ın buna bir cevap vermesi gerekiyor. Evet diyorlarsa hemen görüşmeler başlayabilir. Hayır diyorlarsa o zaman başka bir yola bakılması gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Madrid prensiplerine göre Ermenistan'ın işgal ettiği Azerbaycan topraklarından aşamalı olarak çekilmesi, evlerinden çıkmak zorunda kalan Azeriler'in evlerine dönmesi ve son aşama olarak da Yukarı Karabağ'ın statüsünün belirlenmesi öngörülüyor. 1988 yılında patlak veren ve 1994 yılında imzalanan ateşkesle sona eren savaşta 30 bin kişi hayatını kaybetti ve Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sini Ermenistan işgal etti. Ermeni nüfusun yoğunlukta yaşadığı Yukarı Karabağ'ın statüsü ile ilgili herhangi bir uzlaşı sağlayamayan taraflar, anlaşmanın diğer maddelerinde de adım atamıyor.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan