Kommersant: Türkiye yönetiminde Rus modeli

Kommersant gazetesi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Başkan adayı olmaya hazırlandıklarını belirterek, “Türkiye ikili iktidarı bölüşüyor” başlığını attı. Gazeteye konuşan Erdoğan’ın yakın çevresinden bir kaynak Başbakan’ın ağır hasta olduğunu da iddia etti.

Haberde, “Türkiye Cumhurbaşkanı Sözcüsü, 2014 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Gül’ün adaylığını koyabileceğini bildirdi. İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi yetkilileri bu açıklamayı şüphecilikle karşılayarak, AK Parti’den cumhurbaşkanlığa adayın Başbakan Erdoğan’ın olacağı işaretini verdi. Dıştan bakıldığında uyumlu çalıştığı görünen Türk iktidar ikilisiyle ilgili bu husus görüş ayrılığının neredeyse ilk belirtisi. Gerçi birçok uzman şimdiki Cumhurbaşkanının ikilide lider durumunda olan Başbakana karşı hareket edebileceğine inanmıyor ve 2014’te Türkiye’de Rusya’da 2012’deki senaryonun tekrarlayacağını tahmin ediyor” değerlendirmesinde bulundu.

Gül’ün gelecek cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını koyabileceğini reddetmediğini hatırlatan Kommersant, “Bunu Cumhurbaşkanı Sözcüsü Ahmet Sever bildirdi. Daha önce Türkiye Parlamentosu tarafından kabul edilen yasa değişikliğine göre, Gül beş yıllık değil yedi yıllık süreyle Cumhurbaşkanlığına seçilmekten başka cumhurbaşkanlığına ikinci kez adaylığını koyma hakkını da kazandı. Muhalif Cumhuriyet Halk Partisi Anayasa Mahkemesine başvurarak söz konusu yasa değişikliğinin kabulüne itiraz etti. Ancak Anayasa Mahkemesindeki yargıçlar itiraz konusunda olumsuz karar aldı, AKP liderleri ise bundan memnun kaldı. Cumhurbaşkanının Başdanışmanı cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Gül’ün ikinci kez adaylığını koymasından bahsedince AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik hemen “İmkan ve onun kullanılması, farklı şeylerdir” dedi. AKP’nin liderleri 2014’teki cumhurbaşkanlığı seçimlerine şimdiki Başbakan Erdoğan’ın adaylığını koyacaklarını gizlemiyorlar” ifadelerine yer verdi.

Rus uzmanların görüşlerini alan Rus gazete, “Uzmanlara göre, Başbakan ile Cumhurbaşkanı arasında reel cepheleşme olacağını şu aşamada beklemenin anlamı yok. 2014 seçimlerine kimin katılacağını, ikiliyi oluşturan Gül ve Erdoğan, galiba, kendi aralarında kararlaştırır. Erdoğan’ın sadık çalışma arkadaşı olan Gül, politikada ikinci role alışkın olup, herhalde Başbakanla açıkça cepheleşmek istemez. Kaldı ki şimdiki Cumhurbaşkanı, kendisiyle Başbakan arasında herhangi bir çelişkinin eskiden olmadığı gibi gelecekte de olmayacağını, ikili içinde sürtüşme olduğu yolundaki söylentilerin muhalefet tarafından yayıldığını defalarca açıkladı” şeklinde yazdı.

Gazeteye konuşan Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü Orta Doğu Bölümü Türkiye Masası Başkanı Natalya Ulçenko “Seçimleri Erdoğan kazanırsa Gül Başbakan olacak. O zaman Rusya’daki senaryonun tekrarlandığından bahsetmek mümkün olur” dedi.

Moskova Devlet Üniversitesi Asya ve Afrika Ülkeleri Enstitüsü Doçenti Pavel Şlikov ise konuyla ilgili olarak 2014’te Türkiye’deki siyasi manzaranın değişebileceğini düşündüğünü söyledi. Şlikov “Şimdi esas yetkiler Başbakanın elinde, Gül’ün görevi ise semboliktir. Oysa ikili içinde roller değişebilir. 2014 yılına doğru Türkiye’nin galiba yeni Anayasası olacak. Bütün halk tarafından seçilecek olan Cumhurbaşkanı icra gücünün tüm ipuçlarını elinde tutacak” şeklinde konuştu.

Gazete Erdoğan’ın sözde yakın çevresine ulaştığını iddia ederek, “Ancak gelecek seçimlerle ilgili olarak, Türk ve Batılı medya araçları son dönemde Başbakanın ağır hastalığından sıklıkla bahsediyor. Kommersant’ın Erdoğan’ın çevresine yakın bulunan bir kaynağı Başbakanın hasta olduğunu doğrulayarak “2014’te sağlının nasıl olacağı belli olmaz” iddialarında bulundu.