‘Türk kahve fincanında Ukrayna falı’
HABERRUS - Rus Nezavisimaya Gazeta, son yıllarda Ukrayna ve Türkiye arasında gelişen askeri işbirliğini, ve Ukrana’nın Dağlık Karabağ savaşında kullanınan Türk Bayraktar SİHA’larına olan ilgisini ve bu durumun bölgede yaşanan sorunlara olası yansımalarını masaya yatırıyor.
Rus gazeteci Nikolay Sergeyeviç Preobrazhensky imzalı Nezavisimaya Gazeta’da ‘Türk kahve fincanında Ukrayna falı’ başlıklı haberinde; Dağlık Karabağ'da Türk insansız hava araçları (İHA) *"Bayraktar" TB2'*nin savaş alanında kullanımının sonuçları, Ukrayna'nın askeri-siyasi liderliği üzerinde silinmez bir izlenim bıraktığı, Dağlık Karabağ’da Azeri yönetiminin Türk ve İsrail yapımı İHA’ları yarıdımıyla elde ettiği başarıların ve bu görüntülerin televizyonlardan yayınlanması Ukrayna ordusuna ülkedeki sorunları çözmenin de bir o kadar kolay ve doğal olacağına inanması için bir neden verdi.
Haberde, aynen Dağlık Karabağ’da uygulanan senaryonun Ukrayna ordusu tarafından Türkiye’nin deteğiyle Ukrayna’da Donbass bölgesinde sergilenmek istendiği belirtiliyor.
Karabağ savaşının bitiminden tam anlamıyla bir ay sonra ve Kiev'deki zaferin anısına Bakü'deki askeri geçit töreninden beş gün sonra, Ukrayna-Türkiye ikili görüşmeleri yapıldı.
Bir dizi Türk askeri teknolojisinin Ukrayna'ya transferini ve Bayraktar TB2 cihazlarının Ukrayna üretim tesislerinde lisanslı üretimini sağlayan anlaşma imzalandı. Anlaşma, Ukrayna Savunma Bakanı Andriy Taran ve Türk savunma-sanayi kompleksi başkanı İsmail Demir tarafından imzalandı.
Rus gazeteci, tüm bu anlaşmalar çerçevesinde Ukrayna tarafının, Donbass'ta yeni bir silahlı çatışma planladıklarını ve bu savaşta da en çok Türk Bayraktarlarına güvendiği yorumunda bulunuyor.
Zaten Türkiye ve Ukrayna arasında 2018’de imzalanan anlaşmalar çerçevesinde Ukrayna’ya Türkiye tarafından 12 İHA, 2019 yılındaki anlaşma ile de 6 Bayraktar SİHA teslim edildi.
Şimdi Ukrayna savunma endüstrisi bu tip cihazların seri lisanslı üretimini geliştirme anlaşması imzalıyor.
Peki, şimdi ne olacak?
Donbass'ta Türk-Ukrayna "Bayraktarları" nın olası bir savaşta kullanımı sadece Ukrayna ordusunu değil aynı zamanda insansız savaş uçaklarına aşina olan her türlü yerel "uzman" ve "analisti" heyecanlandırıyor.
Bayraktar da dahil olmak üzere Dağlık Karabağ'da insansız hava araçlarının savaşta kullanılmasıyla ilgili tüm taktiklerin halihazırda dünyanın birçok ülkesinin ordusu tarafından incelendiği varsayılmalıdır.
Bu analizin sonuçları, elektromanyetik ve akustik spektrumların tüm alanlarında insansız hava araçlarına karşı koyma araçlarının ve yöntemlerinin geliştirilmesinde hiç şüphesiz dikkate alınacaktır.
Bu konular, yakın zamanda yayınlanan "Dağlık Karabağ'da insansız hava araçlarının kullanımı" kitabında yeterince ayrıntılı olarak ele alınmaktadır.
‘Bayraktar Türk savunma sanayiinin orijinal bir ürünü değil’
Haberde, Bayraktar'ın Türk savunma sanayisinin orijinal bir ürünü olmadığı, araç içi ekipmanların yüzde 50 ila 85'inin ithal ürünlerden oluştuğu belirtiliyor.
S-400 yaptırımları ve Bayraktar SİHA’ları
Bayraktar SİHA’larının geliştirme aşamasındaki "Baykar Makina" nın gerekli bileşenlerin ithalatı konusunda herhangi bir kısıtlaması yoktu.
Ancak şimdi durum dramatik bir şekilde değişti, çünkü Türkiye, Rus S-400 uçaksavar füze sistemlerinin satın alınmasıyla bağlantılı olarak ABD yaptırımları altına girdi. Ve eğer tedarikçiler yaptırımlar sonucu mal satımını durdurursa "Baykar Makina" bir yedek aramak zorunda kalacak. Ve bu, bitmiş İHA'nın ek uçuş ve sertifikasyon testlerini gerektirecektir.
Yani yaptırımlar sürdüğü sürece "Bayraktar" SİHA’larının kullanımı zorlaşıyor.
Bayraktar SİHA’ları gerçek düzenli bir ordu karşısında hiç test edilmedi
Bir temel nokta daha, şimdiye kadar ‘Bayraktar’ SİHA’ları, net bir disiplin ve muharebe kontrol sistemine sahip, az çok modern teçhizatı ve hem ateşli silahları hem de elektronik harp teçhizatını içeren iyi işleyen ağ merkezli bir hava savunma sistemine sahip düzenli bir orduya karşı hiç kullanılmadı.
Türkiye tarafından bu cihazların reklamı yerel çatışmalarda kullanımlarının sonuçlarına göre yapıldı. Dağlık Karabağ'daki son çatışmaları da göz önünde bulundurursak, Ermeni ordusu bile doğrudan Karabağ savaşına müdahil olmadı.
Bu nedenle Türk Bayraktarlarının düzenli birliklere karşı etkinliğinden bahsetmek için henüz çok erken.
Ukrayna Donbass’ta Bayraktarları kullanırsa ne olur?
Dağlık Karabağ'daki savaş sırasında, Ermenistan tarafından anlaşılır bir kontra batarya savaşı olmadığı için Azerbaycanlılar, Türklerin yardımıyla dronları sakin bir şekilde kontrol ettiler.
Dağlık Karabağ'ın savunma ordusu, kritik düşman hedeflerini sabotaj grupları, toplar ve hassas silahlarla yok etmek için harekete geçmeye hazır değildi.
Hemen hemen her düzenli ordu, düşmanın komuta karakollarını ve kontrol karakollarını yenme gücüne sahip olduğundan, Karabağ deneyimini modern bir tam ölçekli savaşa yansıtmak imkansızdır.
Düzenli ordular, "Bayraktar" SİHA’larını yok etmek için tüm cephaneliğe sahiptir.
Ukraynalıların savaşta Türk insansız hava araçlarını bağımsız olarak kullanmayı deneyeceklerini iddia eden Rus gazetesi, hatta Ukrayna telvizyonlarının olası yaşanacak çatışmaları ve Bayraktar SİHA’ları ile vurulan hedeflerin görüntülerini servis edeceği yorumunda da bulunuyor.
Ancak Türk insansız hava araçlarının olası Donbass savaşında kullanımının oldukça riskli olduğu uyarısını da ekliyor.
Ukraynalı askeri uzmanların ve Bayraktar SİHA operatörlerinin yeterli hazırlığa ve bilgi birikim ve tecrübeye sahip olmayacaklarını bu yüzden Türk tarafının, temel eğitimlerini imzalanan sözleşmenin ilgili hükümlerine göre yürüteceği bilgisini paylaşıyor.
Ancak olası bir savaş durumunda Türkiye'nin Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ'da uyguladığı taktik senaryolara göre Ukrayna tarafının Donbass üzerinden Bayraktar kullanımını gerçekleştirmesinin pek olası görünmediğinin altını çiziyor.
Zira Türkiye’nin uyguladığı bu taktik senaryoların kökten revize edilip iyileştirilse bile ve yer kontrol istasyonlarında aynen Azerbaycan’da olduğu gibi muhtemelen Ukraynalı değil, Türk askeri subay-operatörler tarafından kontrol edilecek.
‘Allah korusun böyle bir sır ortaya çıkarsa o zaman bu Bayraktar SİHA’lar hiç savaşta ön cepheye ulaşamayacak.’ diyen Rus gazeteci, olası böyle bir durumda, Bayraktar SİHA’ların Türk subaylarınca kontrol ediken Komuta Merkezleri’nin içindekilerle birlikte imha edilebileceği uyarısında bulunuyor. ‘O zaman da acaba Ukrayna televizyonları o görüntüleri canlı olarak yayınlayabilecek mi?’ diye soruyor.