Azerbaycan'dan Ermenistan'a Tarihi Adım: Demiryolu ile Akaryakıt İhracatı Başladı
HABERRUS - Azerbaycan, onlarca yıllık çatışma ve gerginlik döneminin ardından Ermenistan'a demiryolu ile akaryakıt ihracatına başlayarak, ilişkilerin normalleşmesi yolunda somut bir adım attı.
İlk sevkiyat, 1.210 ton AI-95 benzin taşıyan 22 tankerle gerçekleştirildi.
Perşembe günü yapılan teslimat, Kasım ayında Gabala'da düzenlenen ve Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Şahin Mustafayev ile Ermeni mevkidaşı Mher Grigoryan'ın katıldığı görüşmede varılan anlaşmanın pratikteki ilk sonucu oldu.
Anlaşmanın Detayları ve Sembolik Önemi
Taraflar, Gabala görüşmesinde, on yıllardır devam eden çatışmalar ve kapalı sınırlar nedeniyle kesintiye uğrayan ekonomik bağları yeniden tesis etmeye ve güven inşasına yönelik tedbirleri ele almıştı. Bu kapsamda, demiryolu bağlantısının yeniden kurulması, daha geniş bölgesel bağlantı için sembolik bir temel olarak öne çıkmıştı.
Yetkililer, bu ilk akaryakıt sevkiyatının siyasi açıklamaların ötesine geçen, barışın pratik ve ekonomik faydalarını gösteren somut bir adım olduğunu vurguladı. Sevkiyat, Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR tarafından üretilen benzinin, Gürcistan üzerinden Ermenistan'a taşınması şeklinde gerçekleştirildi.
Bölgesel Bağlam ve Ekonomik Etkileri
Bu gelişme, bölge dinamikleri açısından kritik bir öneme sahip:
Ermenistan'ın Enerji Çeşitlendirmesi: Ermenistan, halihazırda akaryakıt ihtiyacının %60'ından fazlasını Rusya'dan karşılıyor. Geri kalanı ise İran, Romanya, Malta ve Türkiye'den temin ediliyor. Azerbaycan'dan yapılacak düzenli sevkiyatlar, Ermenistan'ın enerji tedarik kaynaklarını çeşitlendirmesine ve alternatif bir rota elde etmesine olanak sağlayabilir.
Bölgesel Bağlantı Koridorları: Analistler, bu tür ticaret yollarının yeniden açılmasının, Güney Kafkasya'da ticaretin genişlemesinin önünü açabileceğini belirtiyor. Bu adım, Ermenistan, Azerbaycan ve komşu ülkeleri, yeniden canlanan ulaşım ve enerji koridorlarıyla birbirine bağlama potansiyeli taşıyor.
Normalizasyon Sürecindeki Rolü
İki ülke arasında, 2020'deki 44 Günlük Savaş'ın ardından ve özellikle Dağlık Karabağ'ın fiilen kontrolünün Azerbaycan'a geçtiği 2023'ten sonra, bir normalleşme süreci başlamıştı. Sınır belirleme çalışmaları, esir takası ve yüksek düzeyli diplomatik temaslar bu sürecin parçalarıydı.
Demiryolu ile akaryakıt ticareti, bu diplomatik süreci ekonomik bir temele oturtma ve halklar nezdinde barışın somut faydalarını hissettirme çabası olarak görülüyor. Başarılı ve istikrarlı bir şekilde sürdürülmesi, taraflar arasında güvenin pekişmesine ve bölgede kalıcı bir barış inşasına önemli katkı sağlayabilir. Bu hamle, "düşman komşular" olmaktan çıkıp "işbirliği yapan ortaklar" olma yolundaki en anlamlı adımlardan biri olarak kayıtlara geçti.