Moskova’dan Washington’a Sürpriz Takas Teklifi: Borca Karşılık Yolcu Uçağı

HABERRUS - Amerikan finans ajansı Bloomberg’in isimsiz kaynaklara dayandırdığı özel haberine göre, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında dikkat çeken bir ekonomik takas üzerinde görüşmeler yapılıyor. Haberde yer alan bilgilere göre, Moskova yönetimi, ABD’de dondurulan yaklaşık 5 milyar dolarlık varlıkları karşılığında Boeing yolcu uçakları satın almayı teklif etti.

Her ne kadar bu öneri Ukrayna’daki savaşın sona ermesi için bir şart olarak sunulmamış olsa da, Rus tarafı açısından Batı yaptırımlarının hafifletilmesi sürecinin önemli bir parçası olarak değerlendiriliyor. Bu gelişme, savaş sonrası normalleşme senaryoları bağlamında dikkat çekici bir başlık olarak öne çıkıyor.

Boeing ile Yeniden İş Birliği Mümkün mü?

Amerikan uçak devi Boeing, 2022 yılında Ukrayna’daki savaşın başlamasının ardından Rusya ile tüm ticari faaliyetlerini askıya almıştı. Bu karar, hem uçak satışlarını hem de mevcut filolara yedek parça tedarikini kapsıyordu. Ayrıca Rusya’daki uçaklara yönelik teknik destek de tamamen kesilmişti.

Ancak son aylarda Boeing’in yaşadığı finansal zorluklar, şirketi yeni ticari fırsatlara açık hale getirdi. Özellikle:

•   Çin’in Boeing alımlarını durdurması,
•   Avrupa’nın en büyük düşük maliyetli hava yolu şirketi Ryanair’in teslimatları ertelemesi,
•   ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret politikaları nedeniyle büyük kontrat riskleri yaşanması,

gibi gelişmelerin ardından Rusya ile potansiyel bir iş birliği Boeing için cazip bir alternatif olarak değerlendirilmeye başlandı.

Rusya’nın İhracat Teklifi: Dondurulmuş Varlıklar Karşılığı Ticaret

Moskova, Boeing uçakları karşılığında ABD’de dondurulan finansal rezervlerinin bir kısmını çözmeyi teklif etti. Söz konusu rezervlerin toplamı 5 milyar dolar civarında ve bu meblağ onlarca yolcu uçağının alımı için yeterli.

Ancak, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Brian Hughes, Bloomberg’e yaptığı açıklamada, “Ateşkes sağlanmadan Rusya ile herhangi bir ekonomik anlaşma mümkün değil” diyerek Washington’un pozisyonunu net bir şekilde ortaya koydu.

Uçak Üretiminde Rusya’nın Zorlandığı Noktalar

Öte yandan, Rusya uzun süredir ithal uçaklara olan bağımlılığı azaltmak için yerli üretim programları yürütüyor. Bu kapsamda geliştirilmesi planlanan modeller arasında:

•   SJ-100 (SSJ-100’ün ithal parçalardan arındırılmış versiyonu),
•   MC-21 (orta mesafe yolcu uçağı),
•   Tupolev Tu-214 ve
•   Ilyushin Il-96-300

bulunuyor. Ancak bu projelerin tamamında sertifikasyon, mühendis açığı ve üretim takvimi aksamaları nedeniyle ciddi gecikmeler yaşanıyor. Henüz bu modellerin hiçbiri, hava yolu şirketlerine teslim edilecek tam konfigürasyonla ilk uçuşlarını gerçekleştiremedi.

Bu nedenle, kısa vadede Boeing gibi yabancı üreticilere olan bağımlılığın tamamen ortadan kalkması beklenmiyor. Rus yetkililer, yıl sonuna kadar sivil havacılık kalkınma programının güncellenmiş bir versiyonunu açıklamayı planlıyor. Bu programda üretim takvimleri, mühendislik kaynakları ve uluslararası sertifikasyon süreçlerine dair netlik sağlanması amaçlanıyor.

Tüm Gözler Savaş Sonrasına Çevrildi

Mevcut durumda bu tür bir anlaşmanın imzalanması diplomatik ve siyasi koşullar nedeniyle mümkün görünmese de, savaşın sona ermesiyle birlikte ekonomik normalleşme sürecinde Rusya’nın bu önerisinin tekrar gündeme gelmesi olası. Ayrıca bu gelişme, ABD ile Rusya arasında sınırlı da olsa bir diyaloğun sürdüğünü gösteriyor.

Tüm bu gelişmeler, Rusya’nın Batı ile ekonomik bağlarını yeniden kurma çabalarının sürdüğünü ve özellikle havacılık sektörü gibi stratejik alanlarda alternatif senaryolar üzerinde çalıştığını ortaya koyuyor.