Rusya Petrol İçin Yeni Alıcılar Aramak Zorunda Kalacak
HABERRUS - Rusya'ya uygulanan yaptırımlar ve ABD Başkanı Donald Trump'ın ikincil yaptırım tehdidi, Rus petrolü için alarm zillerinin çalmasına neden oluyor.
Gaydar Enstitüsü uzmanlarının analizlerine göre, Rusya'nın Çin ve Hindistan'a yönelik ham petrol satışlarındaki artış, yaptırımlar ve jeopolitik gerilimler nedeniyle önemli engellerle karşılaşıyor.
Uzmanlar, OPEC+ anlaşması dahilinde ve dışında üretim artışlarının petrol fiyatlarındaki yükselme potansiyelini sınırlayacağını öngörüyor.
2026 yılı için ortalama varil fiyatının 64 dolar seviyesinde sabitleneceği tahmin ediliyor.
Petrol Piyasasında Belirsizlikler Artıyor
ABD'nin ticaret politikaları, jeopolitik çatışmalar ve gelişmiş ülkelerde petrol tüketiminin azalması gibi faktörler fiyat dalgalanmalarını artırıyor.
Rus enerji sektörüne yönelik yaptırımların sıkılaştırılması ise üretim ve ihracat için ek engeller oluşturuyor.
Gaydar Enstitüsü uzmanları, Rusya'nın önümüzdeki yıllarda enerji kaynaklarının ihracatı için yeni kanallar bulmasının kilit önem taşıdığını vurguluyor.
OPEC+ ve Küresel Üretim Dinamikleri
OPEC+ ülkelerinin petrol üretim kotalarını artırma kararı, Suudi Arabistan'ın pazar payını geri kazanma çabası olarak yorumlanıyor. Ancak bu durumun küresel petrol fiyatlarında düşüşe yol açma riski bulunuyor. OPEC+ İzleme Komitesi (JMMC), Mayıs ve Haziran 2025 üretim verilerini incelemesine rağmen mevcut üretim anlaşma parametrelerini değiştirmeme kararı aldı.
Fiyat Tahminleri ve Arz-Talep Dengesi
Gaydar Enstitüsü uzmanlarından Ekaterina Galeeva'ya göre, artan üretim petrol fiyatlarındaki yükselişi sınırlayacak. ABD Enerji Bilgi İdaresi (EIA) tahminleriyle paralel olarak, 2025'in ikinci yarısında Brent petrolünün varil fiyatının 66 dolar, 2026'da ise 58 dolar olması bekleniyor. Küresel petrol stoklarındaki artışın bu düşüşte etkili olacağı belirtiliyor.
Rusya'nın İhracat Sorunları Derinleşiyor
Hindistan'a yönelik petrol ihracatı 2025'in ilk yarısında günlük 1.75-1.8 milyon varil seviyesine ulaşsa da, yeni AB yaptırımları nedeniyle Hint rafinerileri Azerbaycan, Batı Afrika ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden petrol alımını artırma eğiliminde. Çin'e yapılan fiziki petrol sevkiyatları ise 2025'in ilk yarısında %10.8 azalarak 49.1 milyon ton oldu.
Bütçe Gelirlerinde Keskin Düşüş
Rusya'nın petrol ve gaz gelirleri Haziran 2025'te bir önceki yılın aynı dönemine göre %34 düşüşle 495 milyar ruble oldu. 2025'in ilk yarısında toplanan 4.73 trilyon rublelik petrol-gaz gelirleri, geçen yıla göre %17 azalma gösterdi. Hükümet, bu yıl için petrol ve gaz gelir beklentisini 10.9 trilyon rubleden 8.3 trilyon rubleye revize etmek zorunda kaldı.
Uzmanlar Acilen Yeni Pazarlar Öneriyor
Freedom Finance Global analisti Natalya Milçakova, Rusya'nın Orta Asya ülkelerine yönelik ihracatını artırabileceğini belirtiyor. Özellikle petrol rezervleri tükenmekte olan Özbekistan'ın potansiyel bir pazar olabileceği ifade ediliyor. Diğer bir seçenek ise petrol kimya ve gaz kimya ürünleri gibi yüksek katma değerli işlenmiş ürün ihracatının artırılması.
Plekhanov Rusya Ekonomi Üniversitesi'nden Pavel Sevostyanov, Asya-Pasifik ülkeleriyle ticaretin güçlendirilmesini ve Türkiye üzerinden Güneydoğu Asya'ya yönelik ihracatın artırılmasını öneriyor. Finam analisti Nikolay Dudçenko ise Vietnam'la geliştirilen Zung-Kuat projesi gibi somut işbirliklerinin önemine dikkat çekiyor.
Uzmanlar, Rusya'nın ihracat çeşitlendirmesini acil ancak plansız bir şekilde değil, sistematik olarak gerçekleştirmesi gerektiği konusunda hemfikir. Petrol ve gaz gelirlerinin federal bütçenin yaklaşık üçte birini oluşturduğu düşünüldüğünde, bu konunun Rus ekonomisi için hayati önem taşıdığı açıkça görülüyor.