ABD, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) resmen çekildi
ABD, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) resmen çekiliyor
Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği’nin , 1987 yılında imzaladığı, Sovyetlerin dağılmasından sonra Rusya’nın taraf olduğu Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) ABD bugün resmen çekiliyor.
INF Anlaşması, dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov tarafından imzalanmıştı.
Anlaşmaya göre, taraf ülkeler, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan ve karadan havaya atılabilen orta menzilli tüm nükleer ve konvansiyonel balistik füzelerin yasaklanmasını taahhüt ediyordu.
Ancak bu yılın başlarında Trump yönetimi, Rusya'yı yeni tip bir füze geliştirmekle suçlamış ve anlaşmayı askıya aldığını açıklamıştı. Rusya ise ABD'nin iddiasını yalanlamıştı.
Şubat ayında yaptığı açıklamada ABD Başkanı Donald Trump, en geç 2 Ağustos tarihine kadar anlaşma şartlarına geri dönülmesi çağrısında bulunmuştu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, ABD'nin hemen ardından ülkesinin anlaşmayla ilgili yükümlülüklerini askıya aldığını duyurmuştu. 3 Temmuz 2019’da ise, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın (INF) askıya alınmasını öngören tasarıyı imzalayarak; tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmişti.
ABD’nin bu kararına dünyadan tepkiler de gelmeye devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD'nin kararıyla "paha biçilmez bir fren mekanizmasının" kaybedildiğini söyledi.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, INF Anlaşması'nın sona ermesiyle birlikte Avrupa'nın bir parçasının güvenliğinin kaybolduğunu bildirdi. Maas, yaptığı yazılı açıklamada, yeni bir nükleer silahlanma yarışını engellemek için silahsızlanma ve silah kontrolü kurallarına karar vermenin başarılması gerektiğine inandığını belirterek, ''Şimdi karşılaştığımız zorluklar anlaşmanın sona ermesiyle arttı. Artık bu zorluklar Avrupa ile de sınırlı değil.'' ifadesini kullandı.
Uzmanlar, tarihi anlaşmanın çökmesi ile ABD, Rusya ve Çin arasında yeni bir silahlanma yarışının başlayabileceği endişesini dile getiriyor. Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan Rus askeri analist Pavel Felgenhauer, "Anlaşma ortadan kalktığına göre, yeni silahların geliştirildiğini ve yerleştirildiğini göreceğiz" dedi.
Nükleer savaş tehdidini ortadan kaldırmayı hedefleyen anlaşma kapsamında 4 yılda yaklaşık 2 bin 691 füze imha edilmişti. INF Anlaşması, nükleer başlık takılan füzelerin 30 yılı aşkın süredir Avrupa topraklarından uzak tutulmasını sağlamıştı. Anlaşma, Soğuk Savaş'ın son dönemlerinde iki süper gücün nükleer savaş tehdidini azaltmak amacıyla başlattığı üç ayaklı silahsızlanma sürecinin parçasıydı. Bu sürecin diğer ayağını 1991'de imzalanan Stratejik Nükleer Silahların Azaltılması Anlaşması (START), diğerini de uzay silahları konusundaki müzakereler oluşturmuştu.(BBC)
HABERRUS