AB’den Ukrayna’ya Ticaret Freni: Gümrük Muafiyeti Bitiyor, Yeni Şartlar Kapıda
HABERRUS - Avrupa Birliği, Ukrayna’dan tarım ürünlerinin gümrüksüz ithalatına izin veren “ticari vizesiz” uygulamayı 5 Haziran’dan sonra uzatmayacak.
Açıklama, Avrupa Parlamentosu Tarım Komitesi’ne hitap eden AB Tarım Komiseri Christoph Hansen tarafından yapıldı. Politico’nun haberine göre, Hansen bu kararın AB Konseyi tarafından net biçimde ortaya konduğunu belirtti.
Yeni Tarifeler Yolda Ama Daha Az Avantajlı
AB Komiseri Hansen, mevcut rejimin sona ereceğini ancak Ukrayna’ya Avrupa pazarına acil erişim sağlamak için yeni bir tarifeli kota sistemi üzerinde çalışıldığını ifade etti. Ancak bu sistemin mevcut avantajlarla aynı seviyede olmayacağı vurgulandı. Yine de yeni sistemin, Ukrayna için 2014 tarihli Serbest Ticaret Anlaşması’na dönüşten daha avantajlı olacağı kaydedildi.
Bazı Ürünlere Özel İstisna Gelebilir
AB ile Ukrayna arasında ticaret görüşmelerine aşina kaynaklar, 6 Haziran itibarıyla hem ticaret ayrıcalıklarının hem de geçtiğimiz yıl belirlenen hassas ürün gruplarındaki (yumurta, bal, tavuk eti gibi) ithalat kısıtlamalarının sona ereceğini belirtti. Buna rağmen, bazı ürünler için (örneğin çelik) ticari ayrıcalıkların korunması fikri de masada.
*Ukrayna İçin Büyük Ekonomik Kayıp R*iski
Politico’nun aktardığına göre, Ukrayna hükümeti ve tarım birlikleri, gümrüksüz rejimin hiçbir alternatif sunulmadan sona ermesinin Ukrayna ihracatına 3,3 milyar avroluk zarar verebileceği ve ülkenin GSYİH’sinde %2,5’lik düşüşe neden olabileceği uyarısında bulundu. Komiser Hansen’in 10 Nisan’da Ukrayna Tarım Bakanı Vitaliy Koval ile bir araya gelerek sonraki adımları görüşeceği bildirildi.
AB İçinde Artan Tepki ve Baskılar
Haziran 2022’de AB, Rusya’nın askeri operasyonunun ardından Ukrayna’ya destek amacıyla bu ticari muafiyetleri tanımıştı. Ancak zamanla bu uygulama Avrupa’da büyük eleştirilere maruz kaldı. Özellikle ucuz Ukrayna ürünlerinin piyasaya akını, Avrupalı çiftçiler arasında huzursuzluk yarattı. Polonyalı çiftçilerin Ukrayna sınırında kamyonları engellemesi gibi protestolarla birlikte, Polonya, Macaristan ve Slovakya gibi ülkeler tek taraflı ithalat yasakları uygulamaya başlamıştı.
AB’nin Önceliği ABD ile Ticaret Gerilimi
AB yetkilileri, Ukrayna ile yeni ticaret düzenlemeleri konusunda zamanın daraldığını kabul ederken, dikkatlerin büyük ölçüde ABD ile yaşanan ticaret krizine yöneldiğini de belirtiyor. Mart ayında ABD, AB’den ithal edilen çelik ve alüminyuma %25 gümrük vergisi getirmişti. Brüksel ise karşı önlemler hazırlıyor.
Avrupa Komisyonu’nun Ukrayna ile ilgili yeni ticaret rejimini 5 Haziran’dan önce tamamlayıp tamamlayamayacağı belirsizliğini koruyor.