Zelensky’den ABD’ye Sert Mesaj: “Ukrayna Üçüncü Sınıf Bir Ülke Değil”
HABERRUS. - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’in Kiev’e getirdiği yeraltı kaynakları anlaşmasını 12 Şubat’ta imzalamayı reddetmesinin nedenini açıkladı.
Zelenskiy, Bessent’in dayatmacı tutumuna karşı çıkarak, Ukrayna’nın üçüncü sınıf bir ülke olmadığını ve görüşmelerin eşit şartlarda yapılması gerektiğini vurguladı.
Zelenskiy, “Bessent bana ‘Bu anlaşmayı şimdi imzalamalısınız’ dedi. Ama ben şöyle dedim: ‘Parmağını gösterip durma, gel meseleyi düzgün konuşalım.’ Benim de bir karakterim var. Kimse bize emir veremez,” ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, Bessent’in daha önce Zelenskiy’i “en kolay anlaşmayı bozmakla” suçlamasına yanıt niteliğindeydi. ABD Hazine Bakanı, Ukrayna liderinin 12 Şubat’ta anlaşmayı imzalamaya hazır olduğunu, ancak sonrasında anlaşmanın Beyaz Saray’da imzalanması için ABD’den ricacı olduğunu söylemişti. 28 Şubat’ta Beyaz Saray’da gerçekleşen görüşmede Zelenskiy ile ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance arasında tartışma yaşanmış, anlaşma iptal edilmişti.
Anlaşmanın ilk versiyonunda, ABD’nin savaş dönemi yardımlarına karşılık Ukrayna’dan tazminat talep edilmesi gibi maddeler yer alıyordu. Kiev yönetimi bunu “kırmızı çizginin aşılması” ve “reparasyon” benzeri bir uygulama olarak değerlendirmiş, bu nedenle anlaşmayı reddetmişti.
Daha sonra düzenlenen anlaşma, Ukrayna kabinesindeki önemli isimler tarafından onaylandı. Ancak Zelenskiy ve Trump arasında yaşanan gerginliğin ardından, ABD anlaşmaya yeniden tazminat ve diğer sert şartları ekledi. Yeni maddeler arasında ABD’ye altyapı ve doğal kaynak projelerinde öncelikli yatırım hakkı, kârın büyük bölümünü alma hakkı ve kaynakların alımında öncelik tanınması gibi koşullar yer alıyor.
Trump, Zelenskiy’nin bu anlaşmadan çekilmek istemesi halinde “büyük sorunlarla” karşılaşabileceği yönünde tehditte bulundu. Ukrayna tarafı ise, anlaşmanın ülkenin Avrupa Birliği’ne entegrasyon süreciyle çelişmemesi gerektiğini belirtiyor.
Zelenskiy ayrıca, 11-12 Nisan tarihlerinde Washington’da teknik ekipler arasında ilk resmi toplantının yapılacağını duyurdu. Toplantıda, anlaşma kapsamındaki ortak fonda karar alma süreçlerinde eşitlik (parite) sağlanması gerektiğini savunacaklarını ifade etti.
“Parite olmalı. Paranın nereden geldiği önemli değil. Eğer ortak bir fondaysan, her şey 50/50 olmalı. Kimse kalkıp da bizim olanı alamaz. Geleceğe ve üretime odaklanmalıyız,” dedi.