Rusya'nın Ukrayna Barış Planı Açıklandı: İşte Moskova'nın Şartları
HABERRUS - Uluslararası basının güvenilir kaynaklarına dayanan bilgilere göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Alaska'daki Trump görüşmesinde sunduğu barış planının detayları netleşmeye başladı.
Reuters ve Financial Times'ın birbiriyle örtüşen raporları, Moskova'nın kapsamlı bir çözüm için masaya getirdiği şartları ortaya koyuyor.
Bölgesel Düzenlemeler ve Güvenlik Garantileri
Moskova'nın öne sürdüğü plana göre, Ukrayna birliklerinin Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri'nden (DNR ve LNR) tamamen çekilmesi karşılığında Rusya, Herson ve Zaporijya cephelerindeki askeri hareketliliği dondurmayı taahhüt ediyor. Diplomatik kaynaklar, Rusya'nın Sumy ve Harkiv bölgelerindeki "nispeten küçük" işgal edilmiş alanlardan çekilmeye hazır olduğunu, ancak Kırım'ın egemenliğinin en azından formalite düzeyinde tanınmasını şart koştuğunu belirtiyor. Bu tanıma şartının kapsamı netleşmiş değil: ABD, genel olarak Batı veya doğrudan Ukrayna'nın tanıması gibi farklı senaryolar masada.
Ekonomik ve Siyasi Talepler
Rusya'nın diğer kritik şartları arasında:
Anti-Rusya yaptırımlarının kısmen veya tamamen kaldırılması,
Ukrayna'nın NATO üyeliğinin kesin olarak reddedilmesi (Batı'dan güvenlik garantileri mümkün),
Rus dilinin Ukrayna'da resmi statü kazanması,
Rus Ortodoks Kilisesi'nin faaliyet özgürlüğünün garanti altına alınması yer alıyor.
Alaska zirvesi sonrası yaptığı açıklamada Putin, "Ukrayna çözümünün kalıcı olabilmesi için krizin tüm kök nedenlerinin ortadan kaldırılması gerektiğini" vurguladı. Rus lider, Ukrayna'nın güvenlik hakkını tanıdığını belirtirken, Avrupa'daki güvenlik dengesinin yeniden sağlanması gerektiğinin altını çizdi. Bu ifadeler, Moskova'nın NATO'nun doğuya genişlemesinin durdurulması gibi uzun vadeli hedeflerinden vazgeçmediğini gösteriyor.
Uluslararası Tepkiler ve Alternatif Öneriler
The Wall Street Journal'ın aktardığına göre Trump, Avrupalı liderlere ABD'nin Ukrayna'ya doğrudan güvenlik garantisi vermeye hazır olduğunu iletti. AFP ve CNN ise bu garantilerin NATO'nun 5. Maddesi benzeri bir yapıda olabileceğini öne sürdü.
İlginç bir detay olarak, Axios Putin'in Çin'i potansiyel garanti ülkesi olarak önerdiğini bildirdi.
New York Times ise Moskova'nın Rus dili ve Ortodoks kiliselerinin statüsü konusunda ek güvenceler talep ettiğini yazdı.
Zelenski'nin Direnci
Reuters'ın daha önceki haberlerinde aktardığı gibi Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Donbas'tan çekilme fikrine kesinlikle karşı çıkıyor. Ancak 18 Ağustos'taki Washington görüşmesinde bölgesel düzenlemeleri tartışmaya açık olduğu belirtiliyor.
Uzmanlar, Rusya'nın askeri üstünlüğünü diplomatik koz olarak kullandığını, ancak Kiev'in toprak bütünlüğünden taviz vermeyeceğini vurguluyor.
Diplomatik çevreler, tarafların pozisyonları arasındaki derin uçurum nedeniyle kısa vadede kapsamlı bir anlaşma ihtimalinin düşük olduğunu belirtirken, cephelerin donması veya sınırlı ateşkes gibi ara çözümlerin gündeme gelebileceğini ifade ediyor.
Önümüzdeki günlerde Trump-Zelenski görüşmesi ve olası üçlü zirve, krizin seyri açısından belirleyici olacak.