Putin demografik durumu iyileştirmek için ne önerdi?
HABERRUS - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkenin en acil uzun vadeli sorunlarından biri olarak nitelendirdiği düşen doğum oranlarıyla mücadele için kapsamlı yeni önlemler paketini açıkladı.
Stratejik Kalkınma ve Ulusal Projeler Konseyi toplantısında konuşan Putin, mevcut politikaların yetersiz kaldığını kabul ederek, çok çocuklu ailelere ve babaların aile yaşamına daha fazla dahil olmasına odaklanan yeni bir stratejinin yol haritasını çizdi.
Düşüşün Ardındaki Faktörler: Küresel Eğilimlerden "Dış Zorluklara"
Putin, demografik düşüşü tek bir nedene bağlamadı. Konuşmasında, birbiriyle iç içe geçmiş üç ana faktöre dikkat çekti. Birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede görülen benzer düşüş eğilimlerine dikkat çeken Putin, Rusya'nın 20. yüzyılda yaşadığı savaşlar ve sosyal çalkantıların neden olduğu "demografik çukurların" bugünkü nüfus yapısı üzerindeki olumsuz etkisi olduğunu söyledi.
Putin'in, devam eden Ukrayna'daki özel askeri operasyona atıfta bulunarak kullandığı bu ifade, savaşın dolaylı demografik maliyetini resmi olarak tanıması anlamına geliyor.
Ancak Putin tamamen karamsar bir tablo çizmedi.
Mordovya, Altay Cumhuriyeti, Kabardino-Balkarya gibi bölgelerin yanı sıra, ilhak edilen Herson ve Zaporijya oblastlarında, vatandaşların çocuk sahibi olma niyetini ölçen sosyolojik göstergelerin iyileştiğini duyurdu. Bu, yeni politikalara yönelik potansiyel bir olumlu altyapı olarak sunuldu.
Yeni Stratejinin Üç Temel Direği
Putin, soruna çok yönlü bir saldırı stratejisi ortaya koydu. Buna göre öncelikler şöyle belirlendi:
Çok Çocuklu Aileler Öncelikli Hedef: En net vurgu bu alana yapıldı. Putin, "Ne kadar çok, o kadar iyi" prensibini benimsediklerini ve "Her yeni bebeğin doğumuyla, aile için bu destek daha ağırlıklı, daha hissedilir olmalı" açıklamasını yaptı. Bu, devlet yardımlarının ailenin çocuk sayısı arttıkça katlanarak artacağı bir sistemin sinyalini veriyor.
Ekonomik Temel: Refah ve Gelir Artışı: Demografik toparlanmanın kalıcı olabilmesi için önkoşulun ekonomik istikrar olduğunu vurgulayan Putin, ailelerin gelirlerinin ve genel refah düzeyinin artırılmasının, ancak ekonominin uzun vadeli ve sürdürülebilir büyümesiyle mümkün olacağını ifade etti.
Kültürel Dönüşüm: "Sorumlu Babalık" Çağrısı: En dikkat çeken önerilerden biri, devlet politikasının odağına "dahil, sorumlu babalık" kavramının eklenmesi oldu. Putin, erkeklerin ailevi sorumluluklar, çocuk sahibi olma kararları ve aktif ebeveynlik konularında daha fazla rol alması gerektiğini söyleyerek, geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinde bir dönüşüm hedeflediğini gösterdi.
Somut Adımlar ve Devlet Teşvikleri
Strateji, somut ve yakın vadeli finansal önlemlerle desteklendi:
İşveren Yardımında Dev Artış: 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla, işverenlerin çalışanlarına doğum yardımı olarak vergiden muaf şekilde ödeyebileceği azami tutar, 50 bin ruble'den 1 milyon ruble'ye çıkarılıyor. Bu 20 katlık artış, devletin özel sektörü teşvik ederek demografi politikasına dahil etme çabasının en çarpıcı göstergesi.
Valilere Performans Kriteri: Bölgesel yöneticilerin başarısı artık resmi olarak doğum oranlarına da bağlı olacak. Bu gösterge, valilerin performans değerlendirmesine dahil edilecek.
Genişletilmiş Aile Yardımları: 2026'dan itibaren, kişi başına geliri 1.5 asgari geçim düzeyini (yaklaşık 27-30 bin ruble) geçmeyen ve en az iki çocuğa sahip aileler, "aile ödeneği" almaya hak kazanacak. Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, bu değişiklikle 4.2 milyon ailenin destek kapsamına gireceğini açıkladı.
Putin'in açıklamaları, Rusya'nın on yıllardır süren demografik krizle mücadelesinde önemli bir stratejik evrimi işaret ediyor. Paket, sadece nüfus sayısını artırmayı değil, aynı zamanda aile yapısını ve toplumsal normları da dönüştürmeyi hedefliyor.
Ancak, önlemlerin etkinliği önünde ciddi engeller bulunuyor. Devam eden Ukrayna savaşının yarattığı belirsizlik ve insan kaybı, ekonomik zorluklar ve genç nesillerin değişen yaşam tercihleri, politikaların başarısını sorgulatan faktörler olarak öne çıkıyor.
Finansal teşviklerin büyüklüğü dikkat çekici olsa da, demografik trendleri tersine çevirmenin uzun vadeli, tutarlı politikalar, güçlü bir ekonomi ve toplumsal mutabakat gerektirdiği biliniyor. Putin'in "sorumlu babalık" vurgusu ise, toplumsal düzeyde kabul görüp dönüşüm yaratıp yaratamayacağı konusunda ayrı bir tartışma alanı açıyor.
Kremlin'in bu kapsamlı planı, demografik gelecek için verilen zorlu mücadelede yeni bir sayfa olarak değerlendiriliyor.