HABERRUS - Koronavirüs salgını ve başta ABD olmak üzere batılı devletlerin yaptırımlarına maruz kalan Rusya'nın Gayri Safi Yurt İ,çi Harcama (GSYİH) 2020'de yüzde 3,8 düştü.

2021, Rusya ekonomisi için bir dönüm noktası olacak mı?

Ruslar bu yılda, daha yüksek gelir ve yaşam standartları, daha düşük enflasyon ve daha düşük borçlanma oranları umuyor. Ancak gerçekte hiç de öyle olmayabilir.

Uzmanlar, Rus hükümetinin ekonomi politikasının, enerji fiyatlarındaki artışa, eski projelerin başarıyla tamamlanmasına ve yeni yatırım projelerinin başlamasına ve şirketlerin tüm borç ve yükümlülüklerini ödeyerek ayakta kalmasına bağlı olduğunu belirtiyor.

Hükümet yetkilileri, 2020'de Rus ekonomisini desteklemek için bütçeyi ciddi şekilde etkileyen büyük fonlar ayırdı.

Maliye Bakanlığı rekor miktarda borç almak zorunda kaldı, milli borç GSYİH'nin yüzde 20'sine yükseldi.

Ekonomistlere göre, bu seviye, ülkenin finansal sisteminin istikrarının korunabileceği maksimum seviye anlamına geliyor.

Öte yandan 2020’de Hükümetin bütçe açığı GSYİH'nin yüzde 3,9'una ulaştı. Bu yıl bu oranın GSYİH'nın yüzde 2,4'üne, 2022'de ise GSYİH'nin yüzde1'ine düşmesi planlanıyor.

Aynı zamanda, Devlet Başkanı Vladimir Putin hükümet için yeni kalkınma hedefleri belirledi. Bunlar arasında ülke nüfusunun ve demografik durumun iyileştirilmesi, altyapıyı yatırımlarının arttırılarak geliştirilmesi, ilaç sektörü ve eğitimin kalitesinin arttırılması ve vatandaşların refah seviyesinin yükseltilmesi yer alıyor.

Tüm bu kalkınma hedefleri de 2021 yılında hükümetin üstesinden gelmesi gereken konular arasında ilk sırada yer alıyor.

2021’de Rusya yüzde 3 büyüyecek

Ekonomik Kalkınma Bakanlığı (MED), hükümetin belirlenen kalkınma hedeflerini başaracağına inandıklarını, bu bağlamda insanlığın koronavirüs salgınını dizginlemesi şartıyla Rusya'nın GSYİH'sının 2021 yılında yüzde 3 büyüyeceğini tahmin ettiklerini açıkladı.

Bu tahminlere göre Rusların gelirlerinin önümüzdeki yıl yüzde 3 artması bekleniyor.

2021’de enflasyon yüzde 4’ü geçmeyecek

Buna karşılık Rusya Merkez Bankası, 2021'deki enflasyon hedeflerinin 4'ü geçmeyeceğini açıkladı. Ayrıca hükümet, 2021'de yatırımı artırma, küçük ve orta ölçekli işletmeler geliştirme ve enerji dışı ihracatı genişletme fırsatları görüyor. Yeni yılda bu alanlarda teşvik programları başlatılacak.

Rusya’nın 2021 yılında da ana umudu petrol fiyatlarındaki yükselilş ve jeopolitik durumun iyileşmesi. Ekonomik Kalkınma Bakanlığı, 2021 yılında Rus Ural petrolünün varil başına 45,3 dolardan satılmasını öngörerek bütçeye bu fiyatı dahil etti. Maliye Bakanı Anton Siluanov, Rusya ekonomisine yönelik ana tehdidin petrol fiyatlarındaki düşüşün olmadığını asıl tehdidin ise OPEC + anlaşmasının bir parçası olarak üretim kesintileri olduğunu kaydetti.

Kuzey Akım-2 boru hattı

Hükümet, bu yıl ABD yaptırımlarına rağmen Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattının tamamlanacağına inanıyor.

Ancak Washington’un, ‘inşaatın tamamlanmasından sonra bile tek bir metreküp Rus gazının boru hattından Avrupa'ya akmayacağı’ söylemleri proje üzerindeki belirsizliği artırıyor.

2021’in başında bir iflas dalgası gelebilir

Koronavirüs pandemi sürecinde şirketlerin aldığı borçların 2021’de geri ödemesi başlıyor. Koronavirüs salgınından etkilenen Rus şirketleri taksit ve vergi ertelemeleri, yumuşak krediler ve sübvansiyonlar aldı. 2021'de şirketler borçlarını geri ödemek zorunda kalacak.

RIA Novosti, ekonomistlerin yeni yılın başında bir iflas dalgasından korktuğunu belirtti. Buna karşılık, yetkililer gerekirse destek önlemleri alma sözü veriyor. Ancak gübre üreticileri ve metalurji üzerindeki vergi yükü 2021'de 3,5 kat artacak. Petrol işçileri vergi avantajlarının bir kısmını kaybedecek, Maliye Bakanlığı sadece yeni büyük ölçekli yatırımlar karşılığında destek sağlamaya söz verdi.

5 milyon ruble üzerindeki gelirler için vergi oranı yüzde 15'e çıkarıldı

Yaklaşık 280 bin küçük ve orta ölçekli işletme (KOBİ) ve 1,8 milyon bireysel girişimci (IE), 2021'de emsal gelir vergisi (UTII) şeklinde özel bir vergi rejimini kullanmayı bırakacak.

KOBİ'ler ve bireysel girişimciler, basitleştirilmiş bir vergilendirme sistemine (STS) veya tek bir tip gelir vergisine (UAT) geçecek, patentli bireysel girişimciler veya serbest meslek sahibi olarak kaydolacaklar.

İşletmelerin geri kalanı otomatik olarak genel vergilendirme sistemine geçecek. 2021'den itibaren, 5 milyon ruble üzerindeki gelirler için yüzde 15'lik bir vergi yükümlülüğü getirildi.

Ayrıca 1 milyon ruble üzerindeki banka mevduatları ile kripto para birimleri dahil dijital finansal varlıklardan elde edilen gelirden yüzde 13 vergi alınacak.

Tüm bu ek vergilendirme sistemlerinin serbest meslek ve küçük ve orta ölçekli işletmeleri olumsuz mamada etkileyeceği endişesi de hakim.

Konut sektöründe fiyatlar arttı

Koronavirüs salgınından etkilenen inşaat sektörünü desteklemek için uygulanan yıllık yüzde 6,5 oranında ipotek programları yeni ve esi konutlara olan talebi arttırdığı için konut fiyatlarının yükselmesine sebep oldu. Düşük mortgage programı 1 Temmuz 2021'e kadar geçerli.

Rusya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı, ipotek piyasasının aşırı ısınmasından korkuyor. Aşırı talep, daire fiyatlarını yukarı çekerek, düşük mortgage oranlarını etkisiz hale getirdi.

Merkez Bankası, hükümeti piyasa istikrarını korumak için tercihli ipotek programını zamanında tamamlamaya çağırdı. Ancak uzmanlar imtiyazlı düşük kredi ve ipotek programının uzatılabileceğini de göz ardı etmiyor.

Havacılık ve turizm sektöründe yeni teşvikler olabilir

Uluslararası ve iç hava trafiğinin hacmi 2020'de özellikle koronavirüs pandemi döneminde önemli ölçüde azaldı. Havayolları ve havaalanları devlet desteği aldı, ancak 2021'de de ek önlemler v destekler almayı umuyorlar. Rosaviatsia’da bu konuda sektör temsilcilerine önerilerini sunacağı sözünü verdi.

Uzmanlara göre, Rus turizmi 2020'de 1,3 trilyon ruble, yani yıllık cirosunun yüzde 33'ünü kaybetti. Hükümetin geri ödeme programı seyahat endüstrisine nispeten yardımcı oldu.

Hükümet 2021'de, turizmi desteklemek için başka bir önlem başlatacak: 1 Ocak'tan itibaren Rusya, 52 ülkenin vatandaşları için elektronik vize uygulayacak. Konsolosluk ücreti 40 dolar olacak; altı yaşından küçük çocuklar için ücretsiz vize verilecek.

En az etkilenen bilişim sektörü oldu

Bilişim sektörü, dijital ortamın gelişmesi ekonominin gelişimini etkilediği için devlet desteği de alan koronavirüs salgından en az etkilenen sektör oldu.

Rusya Federasyonu Dijital Kalkınma, İletişim ve Kitle İletişim Bakanı Maksut Şadayev, yetkililerin 2021 yılında hükümet tarafından değerlendirilmekte olan ikinci bir yardım paketi hazırlayacaklarını kaydetti. Basında çıkan haberlere göre, pakette 12 pazar segmentinde 88 tedbir yer alıyor.

Krizi fırsat bilenler borsaya akın etti

Kriz, borsalarda çöküşe yol açsa da Rusya'da yeni bireysel yatırımcıların ortaya çıkmasına neden oldu.

Banka mevduatları, düşük faiz oranları nedeniyle getirileri azalınca milyonlarca Rus borsada şanslarını denemeye karar verdi.

Maliye Bakanlığı'na göre Ruslar yaklaşık 8 milyon aracı kurum hesabı açtı. Bu bağlamda uzmanlar 2021'de şirketlerin halka arzında patlama yaşanabileceği, gerekli olan tüm ön koşulların oluştuğu yorumunda bulunuyor. Bilişim Teknoloji endüstrisi, yatrırımcıların en büyük ilgisini çekmeye devam ediyor.

Dövizde kısa vadeli dalgalanmalar bekleniyor

Ruble döviz kuruna gelince, uzmanlar ABD dolarının 2021'de 72.7 ruble'ye ve euro'nun 86.55 ruble'ye düşeceğine inanıyor. Bu durumda, 66 rubleden 82 ruble bandında oldukça güçlü döviz kuru dalgalanmaları meydana gelecektir.

Uzmanlar, Rusya ekonomisinde bu yıl her şeyin petrol fiyatlarına, uluslararsı konjoktüre ve jeopolitiğe ama aynı zamanda da Rus Merkez Bankası'nın para politikasına, dünya sermaye akışlarına ve koronavirüsle ilgili duruma bağlı olduğu sonucuna varıyor.