Duma, Rusya Anayasa’sında değişiklik tasarısını kabul etti

HABERRUS - Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in parlamentoya sunduğu anayasada düzenleme yapılmasına yönelik yasa tasarısını ilk oturumda kabul etti.

Pazartesi günü Rusya Parlamentosu’nın alt kanadı Duma’ya sunulan anayasa sisteminin temellerini, insan ve vatandaşlık hakları ile özgürlüklerini güçlendiren hükümlerin geliştirilmesine ilişkin yasa tasarısı, kabul edildi.

Sputnik’in haberine göre, Parlamentoda kabul edilen değişiklik tasarısında;

Devlet başkanlığı adaylığı için koşulların daha sıkı hale getirilmesi: Adaylar Rusya’da en az 25 yıl yaşamış olmalı ve yabancı vatandaşlığa sahip olmamalı.

Devlet görevlileri için (başbakan, bakanlar ve valiler dahil) yabancı vatandaşlığa ve yurtdışında oturum iznine sahip olmama önkoşulunun anayasa ile sabitlenmesi.

Devlet başkanının iki dönemden fazla görev yapamayacağına yönelik hükümdeki ‘arka arkaya’ koşulunun kaldırılması: Tasarı ile bir Rusya vatandaşı, toplamda iki dönemden fazla devlet başkanı olarak görev yapamayacak.

Duma’ya başbakan, vekiller ve bakanları yalnızca onaylama değil, tayin etme yetkisinin verilmesi.

(Parlamentonun üst kanadı) Federasyon Konseyi’ne yeni yetkiler verilmesi: Devlet Başkanı güvenlik güçleri kurumlarının yöneticilerinin atanması konusunda parlamentonun üst kanadının onayını almalı.

Federasyon Konseyi’ne Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkemelerin hâkimlerini görevden alma, devlet başkanının önerisiyle başsavcı ile yardımcılarını atama ve görevden alma yetkisinin verilmesi. Anayasa Mahkemesi’ndeki hâkim sayısı 19’dan 11’e düşürecek.

Anayasa Mahkemesi’ne, devlet başkanının talebi doğrultusunda, vali tarafından onaylanıncaya kadar bölge yasalarının anayasaya uygun olup olmadığını denetleme hakkı verilmesi.

Danıştay’ın statüsünün güçlendirilmesi. Böylelikle devlet kurumlarının kararlaştırılan biçimde işleyiş ve etkileşimini, iç ve dış politikanın başlıca yönelimleri ile devletin sosyal ve ekonomik gelişim önceliklerinin belirlenmesini sağlanmaya yönelik bir kurum olacak.

Anayasanın Rusya’da uluslararası hukukun öncelikli oluşu hakkındaki 15. maddesinde bir değişikliğe gidilmemesi, aynı zamanda 79. maddede devletlerarası organlarca varılan kararların ‘Rusya anayasasına aykırı olmaları halinde’, uygulanamaz olacaklarının belirtilmesi. Bu tür kararların uygulanabilir olup olmadığına Anayasa Mahkemesi karar verecek.

Devlet başkanının veto hakkı üzerinde değişikliğe gidilmesi: Mevcut anayasa ile devlet başkanı 14 gün içinde parlamentonun kabul ettiği bir kararı veto edebiliyor, ancak parlamentonun iki kanadının bu vetoyu kabul etmeme hakkı var. Bu durumda devlet başkanı yasayı yedi gün içinde imzalamak zorunda. Getirilmek istenen düzenlemeyle devlet başkanına belirlenen süre içinde (süre belirtilmiyor) söz konusu yasanın anayasaya uygun olup olmadığını Anayasa Mahkemesi’nde tartışmaya açma hakkı verilecek. Mahkeme, anayasaya uygun olduğuna karar verirse, devlet başkanının yasayı üç gün içinde imzalaması gerekecek, imzalamazsa yasa Duma’ya geri götürülecek.

Rusya Anayasası değişiklik yasa tasarısı parlamento tarafından kabul edilmesinin ardından düzenleme halk oylamasına sunulacak.