Avrupa, Trump'ın Ukrayna Planındaki 'Truva Atı'ndan Endişeli
HABERRUS- Uluslararası medyada yer alan haberlere göre, Avrupalı yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump'ın ekibi tarafından desteklenen ve Donbas'ta askerden arındırılmış bir bölge (DMZ) öngören barış planını, Rusya'nın hedeflerine ulaşmak için kullanabileceği bir 'Truva atı' olarak görüyor.
Bloomberg'in diplomatik kaynaklara dayandırdığı habere göre, Avrupa'da bu planın Rusya'ya, tartışmalı bölgelerde gizli askeri yerleşim imkanı tanıyarak Kiev'e verilecek güvenlik garantilerini baltalayabileceği ve yeni bir gerilimi tetikleyebileceği endişesi hakim.
Askerden Arındırılmış Bölge Anlaşmazlığın Merkezinde
Planın en tartışmalı unsuru, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin Donbas'tan çekilmesi karşılığında oluşturulması öngörülen askerden arındırılmış bölgenin niteliği. Financial Times'ın bir Ukraynalı yetkiliye dayandırdığı bilgiye göre, planın son versiyonu, bu bölgenin doğu sınırındaki Rus birliklerinin çekilmesini öngörmüyor. Bloomberg'in kaynakları, Ukrayna birliklerinin Kiev kontrolündeki Donbas bölgelerinden çekilmesinin Rusya'ya belirgin bir askeri avantaj sağlayacağı ve statükoyu kalıcı hale getirebileceği görüşünde.
Avrupalı diplomatlar, böyle bir düzenlemenin, Rusya'nın bölgeyi fiilen kontrol etmesine olanak tanıyabileceği ve ileride yeni bir saldırı için zemin hazırlayabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Ayrıca, Rusya'nın olası bir Ukrayna referandumuna veya seçimlerine müdahale etmesi ihtimalinden de endişe duyuluyor.
Berlin Zirvesi Öncesi Gerilim
Bu endişeler, 15 Aralık'ta Berlin'de gerçekleşmesi planlanan kritik zirvenin gölgesinde artıyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky'nin, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer gibi Avrupalı liderlerle bir araya geleceği bu buluşmaya, ABD'den Başkan Trump'ın damadı Jared Kushner ve özel temsilcisi Steve Witkoff'in de katılması bekleniyor. Bloomberg'e göre, zirve öncesinde tarafların ulusal güvenlik danışmanları, mevcut plan taslaklarını görüşmek üzere bir araya gelecek.
Tarafların Pozisyonlarındaki Temel Çatışma
Haberde, tarafların uzlaşması zor pozisyonlarına da yer veriliyor:
Rusya, Kırım'ın ilhakının tanınmasını ve Ukrayna birliklerinin Donbas'tan tamamen çekilmesini talep ediyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "Bize başkasının toprağı gerekmiyor, ama kendi toprağımızı da vermeyeceğiz" ifadesini kullanıyor.
Ukrayna ise toprak bütünlüğünün korunmasında ısrarcı. Zelensky, Donbas'tan çekilmeyi halk oylamasına (referandum) götürmeyi önererek, bu konuda pazarlık kozu yaratmaya çalışıyor.
ABD (Trump yönetimi) ise, "Kore senaryosu" olarak anılan, donmuş bir çatışma hattı ve askerden arındırılmış bir bölge içeren bir formül üzerinde duruyor.
Sonuç ve Analiz
Bloomberg'in aktardığı bu görüşler, Batı ittifakı içindeki derin bir güven ve strateji bölünmesine işaret ediyor. Avrupa'nın "Truva atı" endişesi, Trump yönetiminin baskısıyla aceleyle varılacak bir anlaşmanın, kısa vadeli bir ateşkes sağlasa bile, uzun vadede Ukrayna'nın güvenliğini zayıflatabileceği ve Rusya'ya kalıcı avantajlar sunabileceği korkusunu yansıtıyor. Berlin'deki zirve, Avrupa'nın bu kaygılarını ABD ve Ukrayna nezdinde ne kadar etkili bir şekilde savunabileceğini ve plana ne tür dengeleyici mekanizmalar eklenebileceğini gösterecek. Süreç, diplomasinin karmaşıklığını ve taraflar arasındaki derin güvensizliği bir kez daha gözler önüne seriyor.