Zelensky-Witkoff Görüşmesinden 'Kayda Değer İlerleme' Mesajı
HABERRUS - Ukrayna krizinde barış arayışları kapsamında yoğun diplomatik trafik, hafta sonu Berlin'de devam etti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky, ABD Başkanı Donald Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff ile başkent Berlin'de beş saat süren bir görüşme gerçekleştirdi.
Witkoff, görüşmede "kayda değer ilerleme" sağlandığını açıkladı.
Witkoff, tarafların 20 maddelik bir barış planı, ekonomik başlıklar ve diğer konular üzerinde "son derece ayrıntılı görüşmeler" yaptığını belirtti. Temasların 15 Aralık Pazartesi sabahı da devam edeceği aktarılırken, toplantıda Trump'ın damadı ve kıdemli danışmanı Jared Kushner'ın da yer aldığı bildirildi. Alman Şansölyesi Friedrich Merz ise delegasyonları kabul etmesine rağmen doğrudan müzakerelere katılmadı.
Zelensky'den NATO Üyeliği Konusunda Önemli Sinyal
Görüşme öncesinde bir açıklama yapan Zelensky, Ukrayna'nın güvenlik garantileri konusunda "odaklanmaya kararlı" olduğunu vurguladı. Ukrayna lideri, ABD ve Avrupa'dan bağlayıcı güvenceler verilmesi halinde, ülkesinin NATO üyeliği talebinden vazgeçebileceğini ima eden açıklamalar yaptı. Zelensky ayrıca, Rusya'nın ancak "Amerika baskı yaparsa" taviz verebileceğini öne sürdü.
Kritik Pazartesi: Planın Kaderi Belli Olacak
15 Aralık Pazartesi günü, savaşın sonlandırılması için hazırlanan Amerikan planının kaderini belirleyecek kritik bir dizi görüşmeye sahne oldu. Witkoff ve Kushner'ın, önce Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile, daha sonra da Zelensky ile ikinci bir görüşme yapması planlandı. Bu görüşmeler, tarafların ortak bir pozisyon belirleyip nihai metne yaklaşacağı veya ayrışmayı derinleştireceği bir eşik olarak görülüyor.
ABD-Avrupa Görüş Ayrılıkları Netleşiyor
Süreçte, ABD ile Ukrayna'yı destekleyen Avrupa ülkeleri arasındaki görüş ayrılıkları daha görünür hale geldi. Washington'un, Kiev'e hızla karar vermesi için baskı yaptığı, Avrupa başkentlerinin ise Moskova tarafından reddedilen kendi önerilerini plana ekletmekte ısrarcı davrandığı belirtiliyor. Trump'ın Avrupalı liderlerle yaptığı son telefon görüşmesinin "gergin" geçtiği ve Beyaz Saray'ın Zelensky'den toprak tavizleri ile Ukrayna ordusuna sınırlama getirilmesini içeren şartları kabul etmesini istediği aktarılıyor.
Transatlantik İlişkilerde Sembolik Değişim
Kommersant gazetesinin yorumuna göre, Avrupalı liderlerin Trump'la doğrudan görüşmek yerine Witkoff ve Kushner'la masaya oturmak zorunda kalması, transatlantik ilişkilerdeki değişimin bir sembolü olarak değerlendiriliyor. Alman Şansölyesi Merz'in, "Pax Americana döneminin Almanya için büyük ölçüde bitti" şeklindeki açıklaması da, Avrupa'nın Washington'la mesafe açtığı bir eşikte olduğunu gösteriyor.
**Sonuç olarak Berlin'deki yoğun diplomatik temaslar, barış için bir şans penceresi açmış görünüyor ancak önümüzdeki günlerde aşılması gereken önemli engeller bulunuyor.
Zelensky'nin NATO konusundaki esnek tutumu, müzakerecilere manevra alanı sağlayabilir. Ancak, güvenlik garantilerinin somutluğu, toprak konusundaki tavizlerin sınırları ve en önemlisi ABD ile Avrupa arasındaki stratejik koordinasyonun sağlanması, barış planının hayata geçirilmesinin ön koşulu olacak.
Süreç, diplomasinin en zorlu sınavlarından birini yaşıyor.