Putin: Dağlık Karabağ'da Türkiye ile anlaşmazlıklarımız var; Erdoğan’ın Kırım duruşu önemli değil
HABERRUS - Rusya’nın başkenti Moskova'da düzenlenen Valday Tartışma Kulübü'nün koronavirüs temalı toplantısına katılan Putin, burada yaptığı açıklamalarda, Rusya ve Türkiye'nin Güney Kafkasya'daki duruma ilişkin tutumlarının örtüşmediğini ve Moskova'nın siyasi çözüm bulunmasından yana olduğunu söyledi.
Putin, Dağlık Karabağ sorununda Türkiye ile aynı düşüncede olmadıklarını ve anlaşmazlıkları konusunda ödün verebilecekleri noktalar bulmaları gerektiğini söyledi.
Putin, çatışmalarda, iki taraftan da ayrı ayrı 2 binin üzerinde kişinin hayatını kaybettiğini de sözlerine ekledi.
Rusya lideri, Cumhurbaşkanı Erdoğan için, "sert görünebilir ama o esnek bir siyasetçi ve Rusya'nın da güvenilir bir ortağı" ifadesini kullandı.
'Azerbaycan ve Ermenistan'a eşit mesafedeyiz'
Dağlık Karabağ'daki duruma ilişkin bir soru karşısında Putin, Rusya'nın Azerbaycan ve Ermenistan'a eşit mesafede olduğunu belirtti.
Bölgedeki çatışmaların geçmişte Ermeni halkına karşı işlenen ağır suçlar sonucunda başladığını kaydeden ve bugün Dağlık Karabağ'da yaşanan çatışmaların şimdiye kadarki en şiddetli çatışmalar olduğunu kaydeden Putin, bölgede çözümü Rusya kadar isteyen başka bir ülke olmadığını vurguladı.
NATO müttefikleri Türkiye ile Fransa arasında Dağlık Karabağ nedeniyle yaşanan gerilime ilişkin konuşan Putin, Rusya'nın ülkeler arasındaki çatlıkları hiçbir zaman suistimal etmediğini, iki ülkenin Moskova'nın arabuluculuğuna ihtiyaç duyduğunu düşünmediğini belirtti. Putin, "Birilerinin bizim arabuluculuğumuza ihtiyaç duyduğunu düşünmüyorum. Türkiye ve Fransa, kendi aralarındaki ilişkileri bizzat düzenleyebilecek kapasitede birer ülke. Erdoğan'ın tutumu ne kadar sert görünürse görünsün, onun esnek bir kişi olduğunu, onunla ortak dil bulunabileceğini biliyorum. Bu nedenle durumun normale döneceğini düşünüyorum. Biz, diğer ülkeler arasındaki çatlakları hiçbir zaman suistimal etmedik. Türkiye ile Rusya arasındaki etkileşim önemli. Türkiye'yle işbirliği hacmimiz artıyor. Türkiye ve Rusya için ülkelerimiz arasındaki işbirliğinin ne kadar önemli olduğunu daha detaylı şekilde anlatabilirim" ifadelerini kullandı.
'Ankara, işbirliğinin sürdürülmesinden yana'
Rusya ve Türkiye'nin Güney Kafkasya'daki duruma ilişkin tutumlarının örtüşmediğini ve Moskova'nın siyasi çözüm bulunmasından yana olduğunu söyleyen Putin, Türkiye'yle olan görüş ayrılıklarından kaygı duymadıklarının, Ankara'nın işbirliğinin sürdürülmesinden yana olduğunun altını çizdi. Bu noktada Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bağımsız politika izlediğini, modern hava savunma sistemlerine ihtiyaç duyduklarına karar verdiklerini söylediğini ve S-400'leri aldığını anımsatarak Türk liderle çalışmanın memnuniyet verici ve güvenli olduğunu belirtti.
'Erdoğan'ın bağımsız bir politika izlediğini biliyorum'
Putin, Erdoğan hakkında şu ifadeleri kullandı: "Erdoğan'ın bağımsız politika izlediğini biliyorum. Her türlü baskıya rağmen, TürkAkım projesini Erdoğan'la oldukça kısa süre içinde gerçekleştirdik. Bu konuda (Kuzey Akım 2) Avrupa'yla yıllardır sürüncemedeyiz. Avrupa, projenin uygulanması için hiçbir şekilde egemen şekilde hareket edemiyor ancak Türkiye'yle çok hızlı şekilde uyguladık. Ulusal çıkarlarının farkında olan Erdoğan, bunu yapacağımızı söyledi ve yaptık."
‘Erdoğan’ın Osmanlı mirasına yönelik tutumundan habersizim’
Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’nin etki alanını Osmanlı sınırlarına kadar genişletme politikasını uyguladığı yönündeki görüşle ilgili soruya, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın neler planladığı, Osmanlı mirasına nasıl yaklaştığı konusunda bir bilgim yok. Bunu ona sorun” yanıtını verdi. Rus lider, moderatörün, Ankara’nın bu tutarlı politikası nedeniyle Rusya’nın Türkiye ile bazı anlaşmazlıklardan korkması gerekip gerekmediği sorusuna, “Rusya hiçbir şeyden korkmuyor. Tanrıya şükür, bugün bir şeylerden korkacak durumda değiliz” dedi.
‘Erdoğan’ın Kırım duruşu önemli değil’
Putin’e ayrıca Erdoğan’ın Kırım tutumu soruldu. Rusya Devlet Başkanı, “(Erdoğan’ın) Kırım ile ilgili isteklerine gelince, bundan da habersizim. İlgimi çekmiyor, çünkü Rusya’nın çıkarları güvenilir bir şekilde korunuyor. Bundan bir an bile şüphe etmeyebilirsiniz” ifadesini kullandı.
‘Karabağ sorunu 30 yıldır çözümlenemiyorsa bu ateş etmeniz gerektiği anlamına gelmez’
Putin, “(Erdoğan’ın) konumu tutarlı, Kırım’ı tanımıyor, Dağlık Karabağ’ı tanımıyor. Ama bizim tarafımızdan ne? Herkesle ısrarlı bir şekilde çalışmamız gerekir, sabırlı olmamız gerekir, ki bunu yapıyoruz ve herkese, duruşumuzun doğru olduğunu kanıtlıyoruz ve bu duruşumuzu savunmaya devam edeceğiz. Orada konumlarımız ve yaklaşımlarımız örtüşmüyor, uzlaşma aramamız gerekiyor. Biz, bu tür tartışmalı konuların güç yardımıyla, silah yardımıyla değil, diplomatik mecrada, müzakere masasında çözümlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Evet, görüşmelerin 30 yıldır devam ettiğini ama bir faydası olmadığını söyleyebilirsiniz. Bence bu, ateş etmeniz gerektiği anlamına gelmez” dedi.
'Pandemiden Çıkarılan Dersler ve Yeni Gündem: Küresel Krizi Dünya İçin Fırsata Dönüştürmenin Yolları' konulu toplantının katılımcılarına hitap eden Putin, "Koronavirüs pandemisinin toplumsal, ticari, uluslararası hayatı, hatta her insanın günlük yaşamını ciddi şekilde değiştirdiğini görüyoruz. Pandeminin insanoğlunun bugününü ve geleceğini nasıl etkilediği ve etkileyeceği üzerine derinlemesine düşünmemiz gerekli" dedi.
Uluslararası toplumun koronavirüsle mücadelede belirli müşterek eylemleri gerçekleştirme girişiminde bulunduğuna ancak yapılması gereken birçok şeyin hayata geçirilmediğine dikkat çeken Putin, kaçırılan fırsatlar bulunduğunu ve bunun açık bir uluslararası tartışmanın konusu olması gerektiğinin altını çizdi.
Putin, "Koronavirüs tehdidiyle mücadele, kriz durumunda yalnızca kabiliyetli devletlerin etkili şekilde hareket edebileceğini gösterdi. Devletin küresel dünyadaki rolünün azaldığını ve gelecekte bunun yerini birtakım sosyal örgütlenme biçimleri alacağını düşünen ve savunanların aksine, kabiliyetli devletlerin önemi görülüyor" diye konuştu.
'Tüm sorunların Rusya ve ABD tarafından çözüldüğü dönemler geride kaldı'
Putin, tüm küresel sorunların Rusya ile ABD tarafından çözüldüğü dönemlerin geride kaldığını ancak Washington'la siber güvenlik konusunda ikili diyalog kurmayı umduklarını kaydederek bunun çok sayıda ülke ve kuruluşun dahil edileceği çok daha geniş bir tartışmaya yönelik olarak atılan önemli bir adım olacağını söyledi.
Rus lider, "Eğer ABD bu çalışmaya katılmak istemezse, yeterli sayıda olacağını umduğumuz bu konuya ilgili tüm partnerlerle istişarelere başlamaya hazırız" dedi.
'Halk acı çekerken Esad'a neden yaptırım uygulanıyor?'
Batılı ülkelerin yaptırım politikasını eleştiren Putin, koronavirüs pandemisi döneminde yaptırımların kaldırılması gerektiğini söyledi. Rus lider, "Bazıları siyasi nedenlerden dolayı İran, Venezüella ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı yaptırımların korunması gerektiğini söyleyecek. Sıradan insanlar acı çekerken Esad'la ne işiniz var? Hiç olmazsa ilaç verin, teknoloji verin, temel ihtiyaçlar için asgari krediler verin. Ama yok" ifadelerini kullandı.