Zelensky, Müzakere Metninde "Gizli Maddeler" Var
HABERRUS - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Ukrayna ile ABD arasında geliştirilen bir güvenlik garantileri anlaşmasının ABD Kongresi'nde, bazı detay ve eklerin "kapalı" (gizli) kalacağı şekilde görüşüleceğini duyurdu. Zelenskiy, "temel belge bloğunun" hazır olduğunu belirtti.
Kongre Onayı ve Gizli Ekler
Zelenskiy, Dışişleri Bakanlığı çalışanlarıyla yaptığı toplantıda yaptığı açıklamada, iki tür belge üzerinde çalışıldığını söyledi:
- Ukrayna, Avrupa ve ABD arasında çok taraflı güvenlik garantileri.
- Ukrayna ile ABD arasında ikili bir güvenlik garantisi anlaşması.
"Bunlar, bazı ayrıntıları ve ekleri kapalı olarak ABD Kongresi'nde görüşülecek. Ve bugün tüm bunlar oldukça sağlam görünüyor" diyen Zelenskiy, bunun hem Ukraynalı hem de ABD'li askeri yetkililerin ortak çalışması olduğunu ve gerçek bir sonuca çok yakın olduklarını ifade etti.
Zelenskiy, Kongre onayının bu anlaşmayı Budapeşte Memorandumu veya Minsk Anlaşmaları gibi diğer belgelerden farklı kılacağını vurguladı. ABD garantilerinin süresi ve aynı formatta uzatılma imkanının da tartışıldığını ekledi.
Ukrayna'nın İstediği Diğer Güvenlik Önlemleri
Zelenskiy, arzulanan güvenlik mimarisinin diğer unsurlarını da sıraladı:
800 Bin Kişilik Ordu: Finansmanı için müttefiklerden ek destek gereken ve bir "caydırıcılık paketi" (silahlanma) ile desteklenecek bir Ukrayna ordusu.
AB Üyeliği: Öncelikle ekonomik, ancak aynı zamanda savunma programlarını da içeren bir güvenlik garantisi.
"İstekli Koalisyon": Yaklaşık 30 ülkeden oluşan, bir kısmının kara, deniz ve havada güvenliği sağlamak için askeri birlik göndereceği bir grup. Diğer katılımcılar ise "enerji, finans, yardım ve barınak" konularında güvence sağlayacak. Zelenskiy, hava savunması, havacılık ve istihbarat desteği gibi detayların görüşüleceğini belirtti.
Müzakerelerin Seyri ve Tarafların Pozisyonları
Zelenskiy, ABD'den dönecek olan Ukrayna müzakere heyetinin sonuçları raporlayacağını ve Kiev'in, ABD'nin Rusya ile yapılan görüşmeler sonrasındaki geri bildirimini beklediğini söyledi. "Tüm belgelerin temel bloğu hazır" ifadesini kullanan Zelenskiy, ancak bazı hükümleri Ukrayna tarafının kabul etmeye hazır olmadığını, bir kısmını ise Rusya'nın kabul etmeyeceğinden emin olduğunu ekledi.
Rusya Tarafının Tutumu
Rusya tarafında ise, 20-21 Aralık'ta Miami'de ABD temsilcileriyle görüşen özel temsilci Kirill Dmitriyev, döndüğünde Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşecek. Kremlin, Dmitriyev'in getireceği sinyallerin inceleneceğini açıkladı.
Cumhurbaşkanlığı Yardımcısı Yuri Ushakov ise daha temkinli bir dil kullandı. ABD planındaki önerilerin çoğunun Rusya'ya uygun olmayacağını belirterek, "Anchorage'da ve Amerikalı temsilcilerle yapılan diğer toplantılarda mutabık kaldığımız konularda ısrar edeceğiz" dedi. Bu, Rusya'nın önceki müzakerelerde üzerinde anlaştığı çerçevenin dışına çıkmayacağı anlamına geliyor.
Zelenskiy'in açıklamaları, Batı'nın Ukrayna'ya sağlamayı planladığı güvenlik mimarisinin somut ve yasal bağlayıcılığı olan bir anlaşmaya dönüşmek üzere olduğunu gösteriyor. Gizli maddelerin varlığı, muhtemelen istihbarat paylaşımı, ileri konuşlandırılmış askeri teçhizatın niteliği veya son çare senaryoları gibi hassas askeri-operasyonel detaylara işaret ediyor.
Ancak, ABD Kongresi'ndeki onay süreci belirsizlikler taşıyor. Ayrıca, Rusya'nın böyle kapsamlı bir güvenlik anlaşmasını ve özellikle "İstekli Koalisyon" askerlerinin potansiyel varlığını kesinlikle reddedeceği açık. Ushakov'un açıklamaları, Rusya'nın Miami'deki temaslardan öğrendiklerini değerlendirdiği, ancak temel pozisyonundan (muhtemelen Ukrayna'nın tarafsızlığı, NATO'ya üye olmaması ve Donbas'ın statüsü gibi konularda) taviz vermeyeceği anlamına geliyor.
Kısacası, taraflar "temel blok" üzerinde çalışıyor gibi görünse de, en zorlu siyasi ve askeri konularda uzlaşma sağlanmadan, bu belgelerin somut ve kalıcı bir barışa dönüşme ihtimali oldukça düşük. Süreç, diplomasi ile savaş arasında gerilimli bir dengeyi yansıtmaya devam ediyor.