Rusya, ABD'nin Barış Planında Önemli Değişiklikler Talep Edecek
MOSKOVA – Reuters haber ajansının Kremlin'e yakın bir kaynağa dayandırdığı habere göre, Rusya, ABD'nin Ukrayna için hazırladığı son barış planı taslağına önemli düzeltmeler yapılmasını talep edecek.
Kaynak, mevcut ABD önerisinin Rusya için hayati önem taşıyan bazı maddeleri içermediğini belirtti.
Reuters'ın aktardığına göre, Rus tarafının başlıca itiraz ve talepleri şu şekilde:
NATO'nun Daha Fazla Doğuya Genişlemesinin Reddi: Plan, NATO'nun daha fazla doğuya genişlemeyeceğine dair bağlayıcı ve açık bir garanti içermiyor. Bu, Rusya'nın uzun süredir öne sürdüğü temel güvenlik endişelerinin başında geliyor.
Ukrayna'nın Tarafsızlık Statüsünün Belirsizliği: Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne üyelik süreci başlarsa, ülkenin nasıl tarafsız bir statüde kalacağı konusu netleştirilmemiş. Rusya, AB üyeliğinin fiilen NATO ile uyum sağlayacağından endişe duyuyor.
Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine Getirilecek Kısıtlamalar: Plan, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin (800 bin kişi olarak öngörülen) büyüklüğü ve belirli saldırı silahı sistemlerini (uzun menzilli füzeler gibi) kullanımına yönelik Rusya'nın taleplerini yeterince dikkate almıyor.
Rus Dilinin Statüsü: Ukrayna'da Rus dilinin resmi statüsünün korunmasına dair bir hüküm bulunmuyor.
Yaptırımlar ve Donmuş Varlıklar: Rusya'ya uygulanan yaptırımların kaldırılması ve Batı'da dondurulan Rus devlet varlıklarının iadesi için somut ve kapsamlı bir mekanizma öngörülmüyor.
Zelenskiy'in Açıkladığı Plan ve Anlaşmazlık Noktaları
Bu gelişme, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'in bugün 20 maddelik bir barış planı taslağını ilk kez kamuoyuna açıklamasının ardından geldi. Zelenskiy, planın ABD tarafından önerildiğini, ancak Ukrayna ile yapılan istişareler sonrasında gözden geçirildiğini belirtti.
Taslak plana göre, Donetsk (DNR), Lugansk (LNR), Zaporijya ve Herson bölgelerinde ateşkes, anlaşmanın kabul edildiği tarihteki mevcut cephe hattı boyunca uygulanacak. Ancak, bu noktada taraflar arasında temel bir çatışma bulunuyor:
- Ukrayna, Rusya'nın Donbas bölgesinden (Donetsk ve Lugansk) askerlerini çekmesini şart koşuyor.
- Rusya ise barış için ön koşul olarak, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin bu bölgeden tamamen çekilmesini "kırmızı çizgi" olarak sunuyor.
Analiz ve Sonraki Adımlar
Reuters'ın aktardığı Rus talepleri, taraflar arasındaki derin ve belirgin görüş ayrılıklarını bir kez daha ortaya koyuyor. Rusya'nın talepleri, özellikle NATO genişlemesi ve Ukrayna'nın askeri kapasitesi konularında, Batı ve Kiev'in kabul etmesi zor olan siyasi ve güvenlik tavizlerini içeriyor.
Öte yandan, Zelenskiy'in açıkladığı plan da Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliğinden ödün vermeme konusundaki kararlılığını yansıtıyor.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, bugün yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna krizine ilişkin temel pozisyonlarının ABD tarafından iyi bilindiğini tekrarladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in özel temsilcisi Kirill Dmitriev'in, Miami'deki temaslara ilişkin hazırladığı raporu Putin'e sunduğu ve Moskova'nın bundan sonraki stratejisini bu rapora göre belirleyeceği bildirildi.
Uzmanlar, bu kadar karmaşık ve derin anlaşmazlıkların olduğu bir ortamda müzakerelerin ilerlemesinin son derece zor ve zaman alıcı olacağını, her iki tarafın da önemli gördüğü konularda taviz vermeye hazır olup olmadığının belirsizliğini koruduğunu ifade ediyor.