Rusya Avrupa'ya doğalgaz sevk ve tedarikinde hâkim ülke olarak kalmaya devam edebilmek amacıyla iki yeni doğalgaz hattını devreye sokabilmek için büyük çabalar sarf ediyor, anlaşmalar yapıyor.

Bu hatlardan ilki Rus gazını Baltık Denizi altından geçecek iki boru hattıyla Almanya'ya ulaştıracak olan Kuzey Akım diye bilinen hat. 20 gün kadar önce bu hattın ilk kaynağı Rus Devlet Başkanı Medvedev, Almanya Başbakanı Merkel'in de hazır bulundukları bir törende yapılmıştı.

Bu hattın ilk bölümü 2011, ikincisi de 2012'de tamamlanacak ve bu hatlardan akacak gazı da 25 milyon kadar Avrupalı aile kullanacak. İkinci hat ise malum Güney Akım hattı. Bu hat Karadeniz'in altına döşenecek hatla Bulgaristan'a bağlanacak, buradan da Avusturya'ya, ayrı bir kol ile de Sırbistan, Hırvatistan üzerinden İtalya'ya kadar uzanacak.

Rusya aynen Kuzey Akım'da olduğu gibi bu hattı da en kısa sürede hayata geçirmek amacıyla çoktandır ilgili ülkeler hükümetleriyle önemli görüşmeler yapıyor, anlaşmalar imzalıyor. Bu çerçevede Rusya geçen haftaya kadar Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Slovenya ve Hırvatistan hükümetleriyle kapsamlı hükümetler arası anlaşmalar imzalamış, hattın gerçekleşmesi için geriye sadece Avusturya ile imzalaması mutlaka gereken hükümetler arası anlaşma kalmıştı.

Rusya geçen hafta cumartesi günü Avusturya ile de bu anlaşmayı imzalamış bulunuyor. Rusya Başbakanı Vladimir Putin ve Avusturya Başbakanı Werner Fayman'ın katıldıkları törende imzalanan bu anlaşmayla Güney Akım'ın hükümetler arası anlaşmalar çerçevesi tamamlanmış oluyor. Bu anlaşmaya ilaveten Rus Gazprom şirketi ile Avusturya gaz şirketi OMV de hatla ilgili önemli bir işbirliği anlaşmasını da imzalamış bulunuyorlar. Rus Gazprom Başkanı Aleksey Miller'e göre, anlaşmayı takiben iki şirket bir yüzde 50'şer payla bir de ortak şirket de kurup yakında faaliyete geçirecekler.

Miller, Güney Akım projesinin teknik ve ekonomik değerlendirmelerinin 2011 Şubat'ında hazır olacağını, hattın da 2015'in sonunda işletmeye alınıp faaliyete geçeceğini de bu vesileyle açıklarken Güney Akım'da geriye sayımın başladığını da duyurmuş oluyor. Ayrıca, imza töreninde konuşan Başbakan Vladimir Putin bu vesileyle başkalarına dönük önemli mesajlar da vermiş bulunuyor. Putin, 'Ne olursa olsun biz bu projeyi hayata geçirmeye kararlıyız... Artık hem ekonomisi büyüyen Rusya hem de Avrupalı müşterilerimize şimdiden 100 yıl süreyle gaz sağlayabilecek durumda olduğumuzu taahhüt edebilirim.' diye konuşurken Nabucco'ya atfen de 'Sözleşmeler ortada yokken Nabucco'ya başlamanın anlamı yoktur. Hat konusu kaynaklar meselesidir. Nabucco hattı hangi gazla dolacak?' sözleriyle Nabucco'yu hedef almayı da ihmal etmemiş oluyor. Putin bu arada Rusya'nın kuzeydoğusundaki bir sahada 55 trilyon metreküp doğalgaz rezervinin olduğuna, dünyanın hiçbir yerinde benzer rezervlerin olmadığına da işaret etmiş bulunuyor ve bu suretle Rusya'nın söz konusu yeni hatlar için yeterli gaz rezervlerine sahip olup olmadığı şeklindeki tartışmalara da kendine göre son noktayı koymuş oluyor.

Diğer yandan, Rusya Enerji Bakanı Sergey Şımatko da ortada dolaşan 'Güney Akım ile Nabucco'nun bazı kısımları bir şekilde birleşebilir' şeklindeki spekülasyonlara Rusya'nın böyle bir planının bulunmadığını söyleyerek kesin bir şekilde son vermiş oluyor.

Bu gelişmelerden, nihai hedef olarak yılda 63 milyon metreküp gaz sevkini öngören Güney Akım'ın hayata geçmesinde önemli bir engelin kalmadığı anlaşılıyor. Son haberlerde Fransız EDF (Electricite de France) şirketinin Gazprom ve İtalyan ENI şirketleriyle Güney Akım'a katılma konusunda mutabık kaldığı da bildiriliyor.

Nabucco projesinin rakibi olduğu konusunda şüphe bulunmayan Güney Akım projesi anlattığımız gibi geçen hafta son engeli de aşıp hayata geçme yolunda önemli bir safhayı da geride bırakıp depara kalkmış bulunuyor kısacası.